Noclegi w pobliżu ścieżki rowerowej Velo Dunajec

Noclegi w pobliżu ścieżki rowerowej Velo Dunajec to doskonały pomysł na aktywny wypoczynek w malowniczych zakątkach Polski. Ta popularna trasa rowerowa, łącząca Zakopane z Krakowem, przyciąga miłośników dwóch kółek z całego kraju. Wzdłuż jej przebiegu znajdziemy liczne atrakcje turystyczne oraz urokliwe miejsca, które warto odwiedzić.

 

Jakie są atrakcje turystyczne na trasie Velo Dunajec?

Wzdłuż trasy Velo Dunajec znajdziemy wiele interesujących miejsc, które warto odwiedzić podczas naszej rowerowej wyprawy. W Zakopanem warto zatrzymać się, aby podziwiać panoramę Tatr oraz skosztować regionalnych przysmaków. Następnie, kierując się w stronę Pienin, warto zobaczyć niezwykłe zakole rzeki Dunajec oraz przepiękne widoki na Trzy Korony i Sokolicę. W Nowym Targu warto odwiedzić Stare Miasto oraz targowisko, gdzie można zaopatrzyć się w lokalne produkty. Kolejnym przystankiem na trasie może być Szczawnica, uzdrowisko słynące z leczniczych właściwości swojej wody mineralnej. Stąd warto udać się na spływ Dunajcem, który jest jednym z największych i najbardziej znanych atrakcji turystycznych regionu. Dalej na trasie znajduje się Czorsztyn z malowniczo położonym zamkiem oraz przepięknym widokiem na jezioro czorsztyńskie.

 

Dlaczego warto wybrać nocleg w pensjonacie Nowak?

Pensjonat Nowak położony jest w malowniczej okolicy Velo Dunajec, co sprawia, że stanowi doskonałą bazę wypadową do zwiedzania tego urokliwego regionu. W pobliżu obiektu znajdują się liczne szlaki turystyczne, rowerowe oraz trasy spacerowe, które umożliwiają aktywne spędzenie czasu na łonie natury. Ponadto, pensjonat usytuowany jest w pobliżu wielu atrakcji turystycznych, takich jak zamek w Niedzicy czy zapora na Czorsztynie.

 

Region na którym położony jest Pensjonat to niewątpliwie perełka turystyczna. Można tutaj zarówno zregenerować siły jak i poprawić swoją kondycję fizyczna. Przy okazji pobytu zapraszamy wszystkich do uczestnictwa w imprezach kulturalno-rozrywkowych, dzięki którym można zapoznać się z miejscowym folklorem i zwyczajami. Są to między innymi takie imprezy jak: „Spiskie Zwyki”, „Spisko Watra” oraz wiele innych.

 

Bez wątpienia każdy znajdzie coś dla siebie. Poniżej parę przykładów:

• Zamek w Niedzicy oraz ruiny Zamku w Czorsztynie
• Rejs statkiem po Jeziorze Czorsztyńskim
• Spływ Dunajcem
• Liczne turystyczne szlaki piesze i rowerowe w Pieninach, Tatrach i Gorcach
• Plaża Zamajerz i zapora wodna w Niedzicy
• Park Miniatur Zabytków Spisza, Pienin i Orawy oraz Park Miniatur Sanktuariów Maryjnych
  z całego świata
• Baseny termalne w Białce i Bukowinie Tatrzańskiej oraz w Szaflarach
• Trzy Korony – najwyższy szczyt Pienin Środkowych
• Wąwóz Homole w Małych Pieninach w pobliżu Jaworek
• Liczne zabytki w pobliskich miejscowościach

ŁAPSZE NIŻNE 

To wieś położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Łapsze Niżne. Do końca I wojny światowej znajdowała się na terenie Królestwa Węgierskiego i była zamieszkana przeważnie przez ludność narodowości słowackiej. W roku 1920 w wyniku decyzji Rady Ambasadorów, obradującej w Spa, wraz z innymi miejscowościami stała się częścią odrodzonego państwa Polskiego. W okresie 1939-1945 należała do marionetkowej Republiki Słowackiej, utworzonej przez III Rzeszę w 1939. 

Od r. 1945 znajduje się ponownie na terytorium Polski.
Wieś założona została na początku XIV wieku przez Kokosza Berzewiczego, który ok. 1314 roku przekazał ją polskiemu zakonowi bożogrobców z Miechowa. Ok. 1310 roku z fundacji Kokosza Berzewiczego powstał kościół pod wezwaniem św. Kwiryna. Duszpasterstwo w parafii prowadzą pijarzy. Do zabytków Łapsz Niżnych zaliczyć należy również XVIII-wieczną barokową kaplicę
cmentarną pw. św. Rodziny oraz nieco późniejsze kaplice: św. Floriana i św. Antoniego. Do II wojny światowej na terenie miejscowości znajdował się dwór obronny rodziny Horwathów z przełomu XVI i XVII wieku.
Nazwa wsi ma pochodzenie węgierskie (po węgiersku "lápos" oznacza mokradło). 

 

 

Najważniejsze atrakcje:

- Kościół św. Kwiryna (1300, XVII-XVIII w.) Kościół został ufundowany przez założyciela wsi w roku 1310. Św. Kwiryn był biskupem i męczennikiem, działał na terenie dzisiejszej Chorwacji za czasów cesarza Dioklecjana. Jest to jedyny kościół w Polsce któremu patronuje ten święty. Świątynia jest budowlą typowo gotycką, ale jej wystrój pochodzi z czasu późnego baroku. W ołtarzu głównym znajduje się obraz św. Kwiryna, któremu towarzyszą św. Sebastian i św. Jan Nepomucen. W dole nad bramkami umożliwiającymi obejście wokół ołtarza można zobaczyć postacie Ojców Kościoła i świętych Piotra i Pawła. Kościół posiada drewniany strop, na którym umieszczona polichromia przedstawia Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny. W prawym bocznym ołtarzu znajdują się obrazy św. Mikołaja oraz św. Antoniego z Padwy. W ołtarzu po lewej wizerunek błogosławionego księdza Józefa Stanka. Od roku 1957 kościołem i parafią zarządzają ojcowie pijarzy.

- „Kalwaria Spiska” Początki Kalwarii sięgają jesieni 2006 r. Wtedy to, w listopadzie, dzięki zapaleńcom Proboszczowi Ks. Mariuszowi Skotnickiemu, P. Józefowi Stankowi i P. Janowi Szaflarskiemu rozpoczęto wytyczanie dróżek kalwaryjskich i polany Matki Bożej. Po wytyczeniu na górze, w trudnych warunkach, zaczęła prace koparka. Po niedługim czasie wykonano całe oświetlenie dróżek, polany z kaplicą Matki Bożej oraz na szczycie Krzyża i Bożego Grobu. W dalszej kolejności już na wiosnę 2007 r. zostały umieszczone prowizoryczne stacje Drogi Krzyżowej i tablice poświęcone bł. Ks. Józefowi Stankowi - naszemu rodakowi - męczennikowiwykonane przez P. Józefa Stanka i P. Jana Szflarskiego. Końcowe prace dotyczyły już wykonania 9 metrowego drewnianego krzyża, Kaplicy Matki Bożej i różańca na polanie, a także bramy wejściowej do Kalwarii. I tak prace te dzięki dobrej pogodzie wiosną 2007 roku zostały wykonane. Drugiego czerwca 2007 roku miało miejsce otwarcie i poświęcenie Kalwarii Spiskiej, którego dokonał Ks. Bp. Józef Guzdek w obecności Prowincjała Zakonu Pijarów o. Józefa Tarnawskiego, współbraci naszego zakonu, dziekana naszego dekanatu Ks. Tadeusza Dybła. W ten wieczór odprawiliśmy pierwszą Drogę Krzyżową na której zebrało się wielu Parafian. I tak od czerwca 2007 zawsze w pierwszą niedzielę miesiąca, o godzinie 19.00, przeżywamy Drogę Krzyżową gromadząc w okresie letnim prawie 300 osób, a w zimie około 100 osób.

- Rezerwat przyrody Niebieska Dolina Jest to rezerwat fitoceotycznych zbiorowisk leśnych lasów górskich i podgórskich. Przedmiotem ochrony w podanym rezerwacie jest naturalny fragment zespołu buczyny karpackiej (zespół roślinności należący do związku Fagion sylvaticae grupującego lasy bukowe. Obecnie jeszcze zachował się w nienaruszonym stanie w niektórych trudno dostępnych miejscach. Buczyna ta charakteryzuje się domieszką jodły, wiązu górskiego i jaworu).

ŁAPSZE WYŻNE (4 km.)

Wieś spiska w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Łapsze Niżne.
Pierwsze wzmianki o wsi Łapsze pochodzą z lat 1340, następnie 1463 i 1469. Samodzielna parafia rzymskokatolicka wzmiankowana jest w roku 1660.
Według tradycji ustnej przez blisko 200 lat, od XV-XVI wieku, Łapsze Wyżne zamieszkiwali Wołosi. Opuścili je z niejasnych przyczyn z końcem XVII w. (sama nazwa Łapsze jest pochodzenia wołoskiego).
Po I wojnie światowej wieś znalazła się w granicach Polski. W 1920 wybuchł pożar, który zniszczył 80 domów. Wiele mieszkańców wsi wtedy wyemigrowało. Po pożarze wzniesiono murowane domy, stojące do dziś wzdłuż głównej ulicy.
Pożary niszczyły wieś jeszcze kilkukrotnie. Do 1931 przetrwała tu pańszczyzna kościelna. W 1960 r. miejscowość została zelektryfikowana. Następnie zintegrowano klasy słowackojęzyczne z polskojęzycznymi
W Łapszach Wyżnych znajduje się kościół pw. św. Piotra i Pawła z lat 1759-1776 z wyposażeniem rokokowym oraz zabytkowe kaplice św. Antoniego i św. Floriana z 1797 roku.
W Łapszach działają dwa zespoły regionalne oraz orkiestra dęta i straż pożarna o ponad 100-letniej tradycji. Miejscowa szkoła jako pierwsza po beatyfikacji Jana Pawła II przyjęła imię Bł. Jana Pawła II. Łapsze Wyżne leżą na Pogórzu Spiskim w etnograficznym regionie Spisza.
Miejscowość położona jest na wysokości 635–670 m w głębokiej dolinie potoku Łapszanka, na wschodnich stokach Trybskiej Przełęczy. Leży wzdłuż drogi Trybsz – Niedzica. Na północ od wsi wznosi się grzbiet ze szczytem Grandeus (795 m), od południa najwyższe wzniesienie Magury Spiskiej – Kuraszowski Wierch. Wieś zajmuje 1685 ha, z czego 35% pokrywają lasy, a 16% łąki i pastwiska.
Potok płynący po południowej stronie Kurasówki zawiera silnie zmineralizowaną wodę chlorkowo-sodową (woda siarczkowa), która w przeszłości była wykorzystywana w lecznictwie.

 

Najważniejszy zabytek:

- Kościół św. Piotra i Pawła
Bywa nazywany perłą rokoka na Spiszu. Z zewnątrz wydaje się skromny, lecz jego wnętrze budzi prawdziwy zachwyt. Kościół wzniesiono na miejscu drewnianej cerkiewki w latach 1759-1776.
Wnętrze odrestaurowano w latach 1981-82, następnie wymieniono pokrycie dachu (z blachy
zwykłej na miedzianą) oraz wyremontowano wieże. Gruntownie odnowiono kościół w latach 2001-2005.
Kościół jest murowany i otynkowany, jednonawowy z krótkim prezbiterium zamkniętym półkoliście i wysmukłą, kwadratową wieżą od frontu. Od strony północnej do prezbiterium przylega mała zakrystia. Po południowej stronie nawy znajduje się kruchta osłaniająca portal z datą "1760". Dach kościoła dawniej pokrywał gont, obecnie – blacha miedziana. Wieżę i sygnaturkę wieńczą barokowe hełmy. Ściany zostały wzmocnione przyporami.
Rokokowe wyposażenie kościoła pochodzi z lat 1760-76. Nawa i prezbiterium pokryte są sklepieniem kolebkowym z lunetami na gurtach.
Ołtarz główny z 1776 roku zawiera obraz przedstawiający świętych Piotra i Pawła oraz rzeźby św. Szymona, św. Jana Chrzciciela i koronacja Najświętszej Maryi Panny w zwieńczeniu. Na mensie ołtarza stoi ażurowe tabernakulum.
W centrum lewego ołtarza bocznego znajduje się płaskorzeźba NMP Niepokalanie Poczętej, po bokach – figury św. Anny i św. Elżbiety, a na szczycie obraz św. Jana Chrzciciela. Środek prawego ołtarza bocznego zajmuje płaskorzeźba św. Mikołaja, po bokach stoją figury św. Augustyna i św. Ambrożego, a u góry zawieszony jest obraz św. Sebastiana. Na ścianie północnej znajduje się iluzjonistyczny ołtarz z 1796 roku ze św. Józefem, Dzieciątkiem Jezus i św. Janem Nepomucenem.
Ambona, chrzcielnica, chór i ławki utrzymane są również w stylu rokokowym. W kościele znajdują się m.in. pozłacana puszka na hostie z XIV w. i pozłacana monstrancja z XV/XVI w.

 

ŁAPSZANKA (10 km.)

Niewielka miejscowość na Pogórzu Spiskim w etnograficznym regionie zwanym Zamagurzem. Zajmuje dno doliny potoku Łapszanka oraz jego zbocza. Zachodnie zbocza to w dużym stopniu bezleśny grzbiet ze wzniesieniami, wschodnie również w dużym stopniu wylesiony grzbiet ze szczytami. Zabudowania miejscowości podchodzą aż do Przełęczy nad Łapszanką (934 m) oddzielającej te grzbiety (przysiółek Wyżni Koniec) . Miejscowość była prawdopodobnie założona w XVI wieku jako osada filialna Łapsz Wyżnich. Prawdopodobnie była również zasiedlona przez ludność wołoską z pobliskiej Osturni. Wymieniona jest w dokumencie sprzedaży z 1589 roku klucza dunajeckiego Jerzemu Horvathowi z Palocsy przez Olbrachta Łaskiego. W roku 1662 pierwsza wzmianka o sołectwie. W okresie II wojny światowej aż do roku 1953 w szkole nauczano w języku słowackim. 17 maja 1968 – elektryfikacja wsi.

 

Najważniejsza atrakcja:

- Przełęcz nad Łapszanką (943 m) Jest to przełęcz na Pogórzu Spiskim w grzbiecie ciągnącym się od Bryjowego Wierchu poprzez Holowiec (1035 m), Petrelovkę (940 m) i Malorówkę do Zubrovki. Znajduje się w tym grzbiecie pomiędzy Holowcem a nienazwanym wzgórzem o wysokości 980 m (po wschodniej stronie należącego do miejscowości Rzepiska przysiółka Grocholów Potok. Grzbietem tym i przez Przełęcz nad Łapszanką prowadzi droga z Łapsz Wyżnych przez Łapszankę i Rzepiska do Jurgowa. W pobliżu Przełęczy nad Łapszanką prowadzi granica polsko-słowacka, nie biegnie ona jednak wierzchołkiem grzbietu, lecz nieco poniżej, jego południowymi stokami. Spod przełęczy, z obydwu jej stoków spływają dwa potoki. Na północną stronę spływa potok Łapszanka, w dolinie którego znajduje się polska miejscowość Łapszanka. Tuż przy przełęczy i poniżej niej znajduje się przysiółek Łapszanki zwany Wyżnim Końcem. Na południową stronę spływa spod przełęczy Osturniański Potok, w dolinie którego znajduje się słowacka miejscowość Osturnia. Dokładnie na Przełęczy nad Łapszanką stoi wymurowana w 1928 kapliczka z dzwonem ufundowanym przez mieszkańców Łapszanki. Za pomocą tego dzwonu ostrzegano ludzi przed zbliżającą się burzą. W 2000 r. we wnętrzu kapliczki umieszczono kopię obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej. Rejon przełęczy i bezleśny grzbiet ciągnący się po obydwu jej stronach jest dobrym punktem widokowym. Szczególnie okazale prezentują się stąd pobliskie Tatry Bielskie i Tatry Wysokie.

 

 

TRYBSZ (8 km.)

Wieś położona jest w polskiej części Spisza, na północno-zachodnim Zamagurzu, pomiędzy Pieninami Spiskimi i Pogórzem Spiskim, niedaleko Czarnej Góry oraz Białki Tatrzańskiej. Niedaleko Trybsza, w odległości ok. 2,5 km na północ, znajduje się rezerwat Przełom Białki. Znajdują się tam dwie wapienne skały – Obłazowa i Kramnica, pomiędzy którymi rzeka Białka stworzyła swój przełom. Trybsz wzmiankowany jest od XVI wieku, kiedy to należał do właścicieli zamku Dunajec (obecnie Niedzica). Wieś założona została przez spolonizowanych osadników z Frydmana. Początkowo należała do parafii w Krempachach, potem we Frydmanie, a samodzielną parafią stała się w roku 1769.

 

Najważniejszy zabytek:

- Kościół pw. św. Elżbiety Węgierskiej Trybsz do 1640 r. był filią parafii w Krempachach, później przynależał do Frydmana, a w 1769 r. stał się samodzielną parafią. Obecnie opiekę duszpasterską nad parafią sprawują cystersi. Dokładny czas powstania drewnianego kościoła nie jest znany: zbudowano go prawdopodobnie w drugiej połowie XVI lub pierwszej połowie XVII w. Kiedy na początku XX w. wzniesiono nowy murowany kościół, drewniany popadł w ruinę. W 1924 r. rozebrano kościelną wieżę izbicową i kruchtę. Na szczęście w latach 30. XX w. dostrzeżono unikalny charakter zdobiących wnętrze kościoła malowideł i wykonano prace zabezpieczające. W latach powojennych kościół gruntownie odrestaurowano i kilkakrotnie poddano zabiegom konserwatorskim. Obecnie znów wymaga prac konserwatorskich – trwa pozyskiwanie koniecznych funduszy. Polichromię zdobiącą wnętrze kościoła wykonano w 1647 r. z inicjatywy ówczesnego proboszcza Jana Ratułowskiego z Frydmana. Ksiądz Ratułowski był człowiekiem wykształconym, doktorem praw krakowskiej uczelni. Układając program dekoracji malarskiej, dobrał on sceny i tematy tak, by pokazać i utrwalić wiernym prawdy oraz dogmaty wiary. Towarzyszące przedstawieniom napisy łacińskie objaśniają pokrótce wizerunek lub temat. Polichromię wykonano temperą wprost na deskach, szczeliny pomiędzy belkami zaklejając paskami płótna dla wyrównania podłoża. Kościół jest niewielki, drewniany, jednoprzestrzenny z wydłużonym, trójbocznie zamkniętym prezbiterium. Dach i ściany pokryte są gontem. Całe wnętrze kościoła zdobią malowane barwne sceny biblijne, wizerunki świętych oraz elementy architektoniczne i roślinne. 

 

 

NIEDZICA (5 km.)

Wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Łapsze Niżne. Miejscowość położona jest u pd.- wsch. podnóży góry Cisówki (777 m) i Hombarku (743 m) – szczytów Pienin Spiskich. Wieś została lokowana przez komesa spiskiego Rudgera z Tyrolu, za nadaniem króla Węgier Andrzeja II w roku 1209 i przez stulecia stanowiła część państwa węgierskiego. W latach 1320- 1330 landgrafowie spiscy z rodu Berzevicsych zbudowali zamek zwany Dunajec, mający strzec traktu handlowego łączącego Węgry z Polską, w zamku tym Zygmunt Luksemburski podpisał akt zastawu 16 miast spiskich Władysławowi Jagielle. Od XVI w. we władaniu rodziny Palocsayów Salomonów. Po rozpadzie Austro - Węgier, na podstawie przesłanek etnicznych, została ostatecznie w 1920 r. przyznana Polsce wraz z tzw. Zamagurzem. Do 1932 przetrwały w Niedzicy szczątkowe formy pańszczyzny. 1 stycznia 2014 roku z Niedzicy wyłączono jej integralną część, przysiółek Zamek, który od tego dnia stanowi samodzielną wieś Niedzica-Zamek.

 

Najważniejsze atrakcje:

- Kościół św. Bartłomieja W centralnej części Niedzicy znajduje się gotycki kościół pod wezwaniem świętego Bartłomieja. Datowany jest on na początek XIV wieku, jednak niektórzy historycy sztuki dopatrują się w nim fragmentów XIII wiecznych. Miał bowiem powstać z przebudowy wcześniejszej stojącej w tym miejscu budowli. Na pewno fundacja świątyni wiąże się z ówczesnymi właścicielami miejscowości – rodziną Berzeviczy, których herb umieszczono na zworniku sklepienia. W XIV wieku opiekę nad kościołem sprawowali kartuzi z niedalekiego Czerwonego Klasztoru. Od połowy wieku XVI przez przeszło sto lat świątynia pełniła funkcję zboru protestanckiego, jako, że właściciele wsi przeszli na to właśnie wyznanie. Z czasem została jednak przywrócona do kultu katolickiego. Największa tragedia nawiedziła budowlę w 1900 roku, kiedy pożar strawił dach oraz wieżę. W trakcie odbudowy przywrócono ich oryginalny wygląd. W architekturze kościoła widoczne są przede wszystkim elementy gotyckie. Świadczą o tym Ostrołukowe okna i portale, krzyżowo – żebrowe sklepienie prezbiterium czy skarpy przy ścianach. Wewnątrz odkryto pozostałości polichromii z początku XV wieku przedstawiającej scenę Ukrzyżowania oraz cykl Dziesięciu Przykazań Bożych i Siedmiu Grzechów Głównych. Wyposażenie kościoła jest późniejsze. Ołtarz główny powstał w stylu barokowym, zaś ołtarze boczne są rokokowe. Na ścianie zobaczyć można niezwykle cenne części gotyckiego tryptyku z tak zwanej szkoły sądeckiej przedstawiające sceny z życia świętego Bartłomieja. Kościół w Niedzicy należy do najstarszych w regionie i jego odwiedzenie jest wspaniałą lekcją historii tych okolic.

-Cmentarz żydowski w Niedzicy Znajduje się na zboczu zalesionego wzgórza Jędras. Dojść do niego można kierując się boczną uliczką od kaplicy św. Bartłomieja. Po przejściu pól należy kierować się leśną drogą w górę, wzdłuż potoku. W odległości około 300 metrów, po prawej stronie od ścieżki znajduje się niewielki cmentarz. Został on założony prawdopodobnie w XIX w. Podczas II wojny światowej został zdewastowany. Na powierzchni 58 metrów kwadratowych zachowało się zaledwie 6 nagrobków pochodzących z przełomu XIX i XX w. Nagrobki zostały wykonane z marmuru i piaskowca. Na płaskich kamiennych tablicach nagrobnych zachowały się typowe zdobienia oraz inskrypcje w języku hebrajskim. Brak informacji o jakichkolwiek masowych grobach położonych na cmentarzu. Teren jest w całości ogrodzony drewnianym ogrodzeniem. Granice nekropolii są zachowane i zgodne z granicami z 1939 r. Wejście jest otwarte od strony drogi leśnej. W bezpośrednim sąsiedztwie nekropolii znajduje się las. Cmentarz jest sporadycznie odwiedzany. Wandalizm na terenie cmentarza stanowi niewielkie zagrożenie. Teren jest zaniedbany, porośnięty krzewami i drzewami.

 

- Prywatny cmentarz w Niedzicy Tuż nad Niedzicą wznosi się góra Tabor. Skała wznosi się na wysokość 604 m n.p.m. Obok skały znajduje się ogrodzony prywatny cmentarz Salamonów – ostatnich baronów na zamku w Niedzicy. Cmentarz ostał założony w 1936 przez Ilonę Salamonową, ostatnią właścicielkę tego zamku. Przeniosła ona tutaj prochy swojego zmarłego w 1920 męża Gezy Salamona, jego brata Andora i jego stryja Gezy. Pod koniec wojny Ilona na zawsze opuściła Niedzicę, zamek i należące do niej tereny zostały po wojnie znacjonalizowane. Zmarła w 1964 na Węgrzech, a rodzina w 1977 sprowadziła jej prochy oraz jej syna Istvana na ten prywatny cmentarzyk w Niedzicy.

- Ośrodek Narciarski Polana Sosny Na stokach wzgórza opadającego ku brzegom jeziora Sromowieckiego znajduje się ośrodek narciarski Polana Sosny. Już samo jego położenie zachęca do jego odwiedzenia. Szusy na śniegu z widokiem na jezioro poniżej to nie lada atrakcja. Ośrodek posiada 3 trasy zjazdowe od łatwej do trudnej oraz trasę biegową i dla snowboardzistów. Komunikację zapewniają 3 wyciągi orczykowe. Trasy są sztucznie naśnieżane, ratrakowane i oświetlone co pozwala na jazdę nawet po zmroku. Narciarze są pod stała opieką Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. Na stoku działa szkółka narciarska, a przy kasach wypożyczalnia sprzętu narciarskiego.

NIEDZICA-ZAMEK (8 km.)

Wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, powiecie nowotarskim, gminie Łapsze Niżne. Do 1 stycznia 2014 roku miejscowość nosiła nazwę Zamek i stanowiła przysiółek wsi Niedzica. W latach 1975-1998 miejscowość należała do województwa nowosądeckiego. Miejscowość jest położona nad Zbiornikiem Czorsztyńskim. Graniczy z Niedzicą, Falsztynem oraz – poprzez Zbiornik Czorsztyński – z Czorsztynem. Na południowym krańcu wsi, przy granicy z Niedzicą, znajduje się Zamek Dunajec z XIV wieku.

 

Najważniejsze atrakcje:

- Zamek Dunajec w Niedzicy Nad taflą Jeziora Czorsztyńskiego w Niedzicy wznosi się zamek Dunajec. Jego położenie na wysokiej liczącej ponad pięćset metrów skale sprawia, że należy on do najbardziej malowniczych tego typu budowli w Polsce. Na wprost niego, po drugiej stronie zalewu widać ruiny zamku czorsztyńskiego. Warownie, choć położone tak blisko siebie mają zupełnie różne historie, które wiążą się także z ich obecnym stanem zachowania. Niedzicki zamek zamieszkiwany był nieprzerwanie aż do II wojny światowej i stąd dotrwał do naszych czasów w praktycznie nienaruszonym stanie. Już w XIII wieku istniał na wzgórzu nad Dunajcem obrony gród. W XIV wieku pojawiają się pierwsze wzmianki o istnieniu w tym miejscu zamku Dunajec należącego do węgierskiego rodu Berzeviczych. Jako warownia graniczna był on wielokrotnie najeżdżany i oblegany. W ręce polskie dostał się w początkach XVI wieku kiedy to Jan Zapolya przekazał go Hieronimowi Łaskiemu.

On i jego syn Olbracht gospodarzyli tu przez kilkadziesiąt lat, do czasu kiedy na skutek zubożenia musieli dobra niedzickie zastawić a następnie sprzedać. Nabywcami została rodzina Horvathów, która władała tu do połowy XIX wieku. Były to rządy bardzo uciążliwe dla miejscowej ludności, która właściciele bardzo mocno uciskali. Nie docierały tu reformy Wiosny Ludów czy złagodzenie obowiązków pańszczyźnianych. Następcy Horvathów – Salomonowie utrzymywali pańszczyznę aż do 1929 roku. Ostatnia właścicielka zamku w 1943 ostatecznie opuściła Niedzicę i przeniosła się do Budapesztu. Warownia składa się z zamku dolnego i górnego. Dolny stanowił dawniej zaplecze dla służby oraz zabudowania gospodarcze. Natomiast w zamku górnym mieszkali właściciele oraz znajdowała się tu zbrojownia. Obronny charakter zapewniały wysokie mury, baszty oraz wieże. W XIX wieku w zamku górnym utworzono ciężkie więzienie, gdzie trafiali niepokorni chłopi odmawiający wypełniania powinności pańszczyźnianych oraz buntownicy. Odbywały się tu także sądy, które wedle przekazów ferowały bardzo surowe wyroki. Obecnie zamek Dunajec to jedna z najważniejszych atrakcji turystycznych w okolicy. Jest udostępniony do zwiedzania.

- Spichlerz drewniany Wzniesiony w ostatniej dekadzie XVIII wieku, przebudowany częściowo w XIX stuleciu, jest jednym z nielicznych zabytków tego typu zachowanych in situ. Obecnie mieści stałą wystawę sztuki ludowej Spisza, na której m.in. : zrekonstruowana Izba Spiska, kolekcja zegarów, obrazy i kapliczki, stroje regionalne.

- Inkaski skarb w Niedzicy W 1946 roku pojawił się na Niedzickim zamku tajemniczy człowiek. Przestawił się jako Andrzej Benesz z Bochni i legitymując się licznymi starymi dokumentami uzyskał zgodę na poszukiwania w zamku rodzinnej pamiątki. Idąc za wskazaniami zapisanymi na pergaminie odszukał i wydobył z ukrycia ołowianą tubę. Jakież jednak było rozczarowanie, kiedy po jej otwarciu okazało się, że zawiera tylko sznurkową, różnokolorową plecionkę. Jednak zawód nie trwał szybko bo w dziwnym znalezisku dopatrzono się tajemniczego pisma Inków – kipu. Dalsze badania doprowadziły do odtworzenia niezwykłej historii jego pojawienia się w Niedzicy. A sięga ona jeszcze czasów kiedy zamkiem Dunajec władała rodzina Berzeviczy. W niejasnych okolicznościach Sebastian Berzeviczy miał poślubić pochodzącą z dzisiejszego Peru Indiankę. Ich córka Umina została wydana za ostatniego przywódcę Inków Tupaca Amaru. Uciekając przed śmiercią z synkiem Antoniem trafiła do Niedzicy. Tu zginęła zasztyletowana a chory Sebastian powierzył swego wnuka opiece krewnego Wacława Berzeviczy – Benesza. Dokument spisany w 1797 roku oprócz przekazania obowiązków mówi także o skarbach Inków i miejscu ich ukrycia. Mapą i wskazówka miało być właśnie spisane pismem węzełkowym kipu odnalezione po II wojnie światowej w niedzickim zamku. Tu jednak historia zaczyna się gmatwać. Przybyły do Niedzicy Andrzej Benesz pragnął zachować wszystko w tajemnicy. Jednak dzięki Jalu Kurkowi – pisarzowi i dziennikarzowi informacje o znalezisku przeniknęły do prasy. Niedługo potem z Krakowa zginęły wszystkie dokumenty dotyczące ukrycia skarbu. W latach siedemdziesiątych Andrzej Benesz zginął w wypadku samochodowym. Tajemnicza historia inkaskiego skarbu ciągle budzi zainteresowanie. Czy jest on ukryty w Niedzicy? Naukowcy mocno w to wątpią. Ale poszukiwacze skarbów wiedzą swoje…

- Jezioro Czorsztyńskie (Zbiornik Czorsztyński) Zaporowy zbiornik wodny na rzece Dunajec, w Kotlinie Nowotarskiej, pomiędzy Pieninami i Gorcami. Powstał przez zbudowanie w Niedzicy zapory wodnej pomiędzy Pieninami Spiskimi i Właściwymi. Oficjalna nazwa - Zespół Zbiorników Wodnych Czorsztyn Niedzica i Sromowce Wyżne im. Gabriela Narutowicza. W skład jego wchodzą dwa sztuczne zbiorniki wodne, których uroczyste otwarcie nastąpiło w 1997 roku. Zalew Czorsztyn dostępny jest do użytku sportoworekreacyjnego o powierzchni ok 1120 ha, pojemności 235 mln m3.

- Zapora na Dunajcu w Niedzicy W bezpośrednim sąsiedztwie Niedzicy, na granicy Pienin Spiskich i Właściwych znajduje sie zapora ziemna dzięki której powstał sztuczny zbiornik wodny na Dunajcu - Zalew Czorsztyński. Zapora, której budowa zakończyła się w 1997 roku, miała ogromny wpływ na zmianę krajobrazu Dunajca oraz na charakter otaczających ją terenów. Postawienie tamy u stóp Zamku Niedzickiego, spowodowało iż burzliwy Dunajec, który przez wieki był naturalną granicą pomiędzy Polską a Cesarstwem Austro - Węgierskim, został zatrzymany na wysokości miejscowości Niedzica, a malownicza część doliny Nowotarskiej wraz z wijącą się kapryśną rzeką zmieniła się w sztuczne Jezioro Czorsztyńskie. Tym samym otaczające zaporę tereny, ze smętnych rolniczych obszarów zmieniły się w tętniące życiem miejscowości turystyczne. Z czasem również sama tama stała się miejscem popularnym wśród turystów i uchodzącym za obowiązkowy punkt wycieczki w Pieniny. Posiada wysokość 56 metrów, jest długa na ponad 400 m i szeroka w koronie na 7 m. Sama zapora budowana była z myślą o obfitych w tym rejonie opadach deszczu wywołujących niezwykle gwałtowne stany powodziowe będące przyczyną poważnych strat ekonomicznych. Jednak po ponad dziesięcioleciu od ukończenia budowy wciąż trudno ocenić czy Niedzicka zapora była inwestycją konieczną. Zapora usytuowana jest 300 m poniżej zamku w Niedzicy, częściowo wbudowana w nią elektrownia wodna ma maksymalną moc 92 MW i produkuje przeciętnie 140 GWh.

- Rejsy spacerowe po jeziorze Czorsztyńskim Poniżej zamku w Niedzicy funkcjonuje przystań statków spacerowych. Malownicze położenie zalewu wśród wzgórz drugiego przełomu Dunajca sprawiają, że wycieczka statkiem jest tu szczególnie malownicza. Najkrótszym i najtańszym sposobem podziwiania okolicznych widoków jest przejazd z zamku w Niedzicy do zamku w Czorsztynie. Podróż, która samochodem zajmuje ponad pół godziny i stwarza konieczność objechania jeziora trwa tu zaledwie 10 minut. Jest to najprostszy sposób komunikacji między tymi dwoma zamkami, wybierany w sezonie przez wielu turystów. Jednak dla spragnionych wspaniałych widoków o wiele bardziej atrakcyjny będzie rejs dłuższy. Trwa on około godziny i pozwala zapoznać się z przepięknym otoczeniem Jeziora Czorsztyńskiego.

SROMOWCE WYŻNE (10 km.)

Wieś położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Czorsztyn w Pieninach nad Dunajcem. W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie nowosądeckim. Miejscowość utrzymywała się głównie z rolnictwa i flisactwa; od czasu powstania Zbiornika Czorsztyńskiego oraz wyciągu na stoku Sosny obserwuje się wzmożony napływ turystów, którzy są zapraszani przez mieszkańców do licznych tutaj gospodarstw agroturystycznych. W dzielnicy Sromowiec Wyżnych zwanej Kąty zaczyna się spływ Dunajcem. Sromowce Wyżne są uważane za jedno z najlepszych miejsc na wypoczynek w Pieninach.

 

Najważniejsze atrakcje:

- Pieniński Przełom Dunajca Przełom rzeki Dunajec przez pasmo górskie Pienin (Pieniny Właściwe), na długości ok. 8 km pomiędzy Sromowcami Niżnymi a Szczawnicą. Rzeka tworzy na tym odcinku wiele ostrych zakoli, a ściany skalne osiągają ok. 300 m wysokości. Jeden z najpiękniejszych przełomów rzecznych w Europie. Znany szlak turystyczny, którym od dziesiątków lat organizowane są regularne spływy na tratwach, stanowiące atrakcję na skalę europejską. Początek spływu ma miejsce w Sromowcach Wyżnych (Kątach), gdzie znajduje się przystań flisacka i pawilon Pienińskiego Parku Narodowego. Spływ kończy się po 18 km w Szczawnicy (czas trwania 2 godz. 15 min) lub po 23 km w Krościenku (czas trwania 2 godz. 45 min). Początki spływów sięgają pierwszej połowy XIX wieku. Wówczas pasażerami flisackich tratw byli najczęściej kuracjusze ze Szczawnicy oraz goście z zamków w Niedzicy i Czorsztynie. Przełom Pieniński można także zwiedzić pieszo lub rowerem. Umożliwia to Droga Pienińska ze Szczawnicy do Czerwonego Klasztoru prowadząca wzdłuż prawego brzegu Dunajca, niemal w całości po słowackiej stronie. Skalne ściany przełomu zbudowane są przede wszystkim z tzw. wapieni pienińskich. Są to białe, bogate w szczątki mikroorganizmów wapienie rogowcowe, które tworzyły się w głębszych partiach zbiornika morskiego na przełomie jury i kredy oraz we wczesnej kredzie (ok. 145-120 mln lat temu). Geneza Przełomu Pienińskiego, pomimo szeroko zakrojonych badań naukowych, wciąż nie została jednoznacznie wyjaśniona. Najczęściej Przełom Pieniński uznaje się za przełom typu antecedentno-strukturalnego: Pieniny wypiętrzały się na tyle wolno, że meandrująca rzeka zdążyła wciąć się w budujące je skały wykorzystując różnicę w odporności skał na erozję (przełom antecedentny) oraz dostosowując się do struktur podłoża, głównie licznych uskoków (przełom strukturalny). Według innej teorii duże znaczenie w powstawaniu przełomu mogła odegrać erozja wsteczna niektórych późnoneogeńskich rzek karpackich (pra-Dunajca) – wówczas można mówić o przełomie typu regresyjnego. Przyjmuje się, że przełom tworzył się od miocenu po pliocen. Przed utworzeniem Jeziora Czorsztyńskiego istniał jeszcze jeden przełom Dunajca przez Pieniny – Przełom Czorsztyński.

- Izba Regionalna w Sromowcach Wyżnych Powstała z inicjatywy przewodniczącej Koła Gospodyń Wiejskich w Sromowcach Wyżnych Pani Stanisławy Krupy. W izbie możemy zobaczyć urządzenia których niegdyś używali mieszkańcy okolicznych wiosek, stroje regionalne, poznać historię regionu a czasami spróbować potraw regionalnych. Izba mieści się w budynku, w którym w przeszłych latach znajdowało się wiele instytucji takich jak m.in. szkoła, kino, bar. Ostatnio budynek był nieużywany. Wstęp do izby jest niepłatny. Panie z Koła Gospodyń Wiejskich jednak zbierają wolne datki na utrzymanie i rozwijanie izby. 

SROMOWCE NIŻNE (15 km.)

Wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Czorsztyn, położona w Pieninach w dolinie Dunajca. Około 1000 mieszkańców, miejscowość turystyczna z rozwiniętą bazą noclegową. Wieś założona w pierwszej połowie XIV wieku, jej początki wiążą się z historią zakonu klarysek ze Starego Sącza, pierwszych właścicielek Sromowiec. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego. Od 1999 roku należy do województwa małopolskiego. Walory krajobrazowe Sromowiec zostały dostrzeżone już w połowie XIX wieku – na rok 1832 datuje się początek turystycznych spływów Dunajcem ze Sromowiec do Szczawnicy. Na początku XX wieku czynna była stacja turystyczna Oddziału Pienińskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, a w czasach międzywojennych powstało Schronisko Śląskie (dziś :”Trzy Korony”). O historii wsi świadczy drewniany kościółek z XVI wieku. To stąd turyści najczęściej wybierają się na Trzy Korony, Sokolice, Górę Zamkową z grotą św. Kingi oraz do Czerwonego Klasztoru, położonego na drugim brzegu Dunajca. W połowie roku 2006 oddano do użytku kładkę na Dunajcu łączącą Sromowce Niżne z Czerwonym Klasztorem na Słowacji, do listy walorów turystycznych wsi dodaje jeszcze możliwości pieszej lub rowerowej eksploracji Przełomu Dunajca oraz zwiedzania zabytkowego Czerwonego Klasztoru z XIV wieku.

 

Najważniejsze atrakcje:

- Kościół pw. św. Katarzyny Jest on prawdopodobnie z 1513 roku. Jednonawowy z wydłużonym, zamkniętym trójbocznie prezbiterium. Konstrukcja zrębowa, oszalowany. Wieża konstrukcji słupowej o pochyłych ścianach, zwieńczona iglicowym hełmem. Dach jednokalenicowy, kryty gontem. Cenne wyposażenie świątyni – gotycki tryptyk z końca XIV w. z kopią rzeźby Matki Boskiej z Dzieciątkiem (obecnie przeniesiony do nowego kościoła), dwa skrzydła tryptyku z XV w. i gotycka drewniana chrzcielnica z XVI w. – znajduje się obecnie w nowym kościele. Od końca lat 80. XX w. obiekt nie użytkowany. Ostatnim nabożeństwem odprawionym w tym kościele była Msza św. (pasterka) 24 grudnia 1986 roku. Po remoncie od 2010 roku mieści się w nim galeria rzeźby i malarstwa. Kościół leży na Szlaku Architektury Drewnianej w regionie Podhalańsko-Pienińskim.

- Trzy Korony To najwyższy szczyt Pienin Środkowych należący do Masywu Trzech Koron. Partię szczytową stanowi pięć turni zbudowanych z odpornych wapieni rogowcowych:

• Okrąglica – 982 m. Najwyższa, na niej znajduje się platforma widokowa z barierkami. Na platformie mieści się około 30 osób.
• Płaska (Plaska) Skała – 950 m. Na południowy wschód od Okrąglicy.
• Nad Ogródki – 940 m. Na południowy zachód od Okrąglicy. Od 1933 stał tutaj obsługiwany przez pustelnika totalizator opadowy
• Pańska Skała (Bryłowa) – 920 m. Gnieżdżą się w niej rzadkie ptaki pomurniki.
• Niżnia Okrąglica (Ganek, Siodło) – wysunięta ku południu pod Okrąglicą i niższa o 80 m. Z niej dawniej, przed udostępnieniem wierzchołka, oglądano panoramę.

Masyw Trzech Koron ograniczony jest trzema przełęczami: Przełęcz Szopka oddziela go od Pienin Czorsztyńskich, Wyżni Łazek od grupy Łysiny, Koszarzyska od Ostrego Wierchu. Stoki południowo-zachodnie opadają do Wąwozu Szopczańskiego, południowe do Dunajca, północne do doliny Pienińskiego Potoku. W masywie jest kilka polan: Polana Szopka, Polana Pieniny, Koszarzyska i Klejczyna. Trzy Korony to jedno z najatrakcyjniejszych turystycznie miejsc w Pieninach. Z platformy widokowej na Okrąglicy, opadającej na Rówień koło Dunajca 500-metrową przepaścią, doskonały widok na przełom Dunajca i obszar Pienińskiego Parku Narodowego, a także na Tatry, Beskid Sądecki, Gorce, Beskid Żywiecki i Magurę Spiską. Przy dobrej pogodzie widać odległą o 63 km Babią Górę. Trzy Korony są bardzo często odwiedzane przez turystów (ponad 60 tys. turystów w sezonie). U południowych podnóży Trzech Koron w Sromowcach Niżnych znajduje się schronisko PTTK "Trzy Korony".

- Góra Zamkowa Góra znajduje się na końcu północno-wschodniego grzbietu Masywu Trzech Koron w Pieninach Właściwych. Z trzech stron ma strome, trudno dostępne zbocza, jedynie w kierunku południowym łączy się wąską granią przez Zamkową Przełęcz z Ostrym Wierchem. Północne jej zbocza opadają stromo do doliny Pieńskiego Potoku oddzielającej ją od Pieninek. W dolnej ich części znajduje się Pienińska Jaskinia. Nad nią, na grani o wysokości ok. 100 m raj dla botaników – tzw. Ogródki Kingi. Są to bujne płaty naskalnej roślinności, wśród której występuje wiele roślin wapieniolubnych: smagliczka Arduina, chryzantema Zawadzkiego, aster alpejski, goździk okazały. Z rzadkich warto wymienić kokorycz żółtawą. Zachodnimi zboczami od głębokiego jaru Hulińskiego Potoku prowadzi ścieżka turystyczna, w końcowym odcinku są to długie schodki (75 stopni drewnianych + 37 kamiennych) z poręczami. Schodki wyprowadzają na ruiny Zamku Pienińskiego pod północnym szczytem Zamkowej Góry. Oprócz ruin zamku znajduje się tu Grota świętej Kingi z jej posążkiem, postawionym tu dla upamiętnienia jej pobytu w Pieninach (wraz z innymi zakonnicami klasztoru klarysek w Starym Sączu ratowała się przed Tatarami ucieczką do zamku).

- Kładka w Sromowcach Niżnych Drewniany most typu wantowego przez Dunajec, łączący od 2006 r. Sromowce Niżne po stronie polskiej i Czerwony Klasztor po stronie słowackiej. Pierwsze starania o budowę mostu przez Dunajec podjęła rada gminna Sromowiec Niżnych już w maju 1914 r. Niestety, inicjatywę tę przerwał wybuch I wojny światowej. Ponownej próbie wybudowania mostu, podjętej 27 lipca 1939 r. przeszkodził wybuch II wojny światowej. Pomysł wybudowania mostu powrócił w chwili, gdy odpowiednio daleko zaawansowane zostały starania Polski i Słowacji o wejście do Unii Europejskiej i – potencjalnie – Układu z Schengen. W 2003 roku gmina Czorsztyn złożyła wniosek o dofinansowanie inwestycji z Programu Współpracy Przygranicznej PHARE Polska – Słowacja. Ostatecznie ustalono, że budowanym obiektem będzie lekka kładka dla ruchu pieszego i rowerowego. Uroczystego otwarcia kładki dokonano w dniu 12 sierpnia 2006 roku. Kładka pełniła rolę przejścia granicznego polsko-słowackiego. Od daty wejścia obu krajów do strefy Schengen, zniknęły przy kładce kontrole graniczne. Koszty budowy kładki wyniosły ok. 2,5 mln zł, z czego 40 % stanowiły środki własne gminy Czorsztyn.

NOWA BIAŁA (13 km.)

Nowa Biała to wieś znajdująca się na Spiszu, blisko Białki Tatrzańskiej. Geograficznie jest to wschodnia część Kotliny Nowotarskiej. Położona jest na lewym brzegu rzeki Białki, na wysokości ok. 600-620 m n.p.m. Leży na równinie pokrytej żwirami i otoczakami granitowymi, częściowo gliną; lekko wzniesionej w kierunku podhalańskich wsi: Białki Tatrzańskiej, Gronia i Gronkowa. Wieś tworzą dwie ulice równoległe do siebie, do których z obu stron przylegają budynki gospodarcze. Domy mieszkalne ułożone są obok siebie, frontem do ulicy, za nimi spichlerze, wozownie, chlewy, a dalej stajnie dla bydła z przejazdem ku stodołom, które są usytuowane w pewnej odległości od tych zabudowań ze względów przeciwpożarowych. Stodoły tworzą dwa zwarte rzędy okalające od wschodu i zachodu. Ten unikatowy układ przestrzenny wsi i zagród z niewielkimi modyfikacjami dotrwał do dzisiaj. Nowa Biała jest jedyną wsią spiską położoną na obecnym lewym brzegu Białki należącą do Węgier do 1918 r. (nazwa węg. Újbela, słow. Nová Belá, niem. Neu Bela). W dokumentach pojawia się w XIV wieku. Wtedy to węgierski ród Berzewiczych rozpoczął na tych terenach kolonizację. W XVII i XVIII wieku wieś była ważnym punktem na trakcie handlowym pomiędzy Polską a Węgrami, który miał znaczenie dla importu do Polski wina i tytoniu. Oprócz cotygodniowych targów odbywały się w niej na mocy przywileju cesarskiego 3 doroczne jarmarki. W okresie II wojny światowej miejscowość należała do marionetkowego państwa słowackiego.

 

Najważniejsza atrakcja:

- Rezerwat przyrody Przełom Białki To rezerwat przyrody koło miejscowości Krempachy, Nowa Biała i Trybsz. Rezerwat obejmuje krótki przełom rzeki Białki, pomiędzy skałkami Kramnicą (688 m n.p.m., wysokość względna 65 m) na prawym brzegu i Obłazową (670 m n.p.m., wysokość względna 47 m) na lewym. Prócz tych dwóch większych skał występują jeszcze dwie mniejsze (m.in. Okrągła Skałka). Formalnie rzecz biorąc rezerwat należy do dwóch mezoregionów geograficznych: Kramica znajduje się w Pieninach Spiskich, Obłazowa w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej. Granicą między tymi mezoregionami jest Białka. Faktycznie jednak obydwie te skały są tego samego pochodzenia i stanowiły kiedyś jeden masyw, zostały rozcięte przez Białkę, która utworzyła w nich przełom o szerokości 100 m. Jej koryto wyścielone jest przyniesionymi z Tatr i obrobionymi podczas tego transportu otoczakami granitowymi. Po raz pierwszy utworzono tutaj rezerwat przyrody w 1931 na powierzchni 7,5 ha, w 1959 potwierdzono jego status prawny, zwiększając powierzchnię do 8,51 ha. Rezerwat utworzono ze względu na wielkie walory przyrodnicze, krajobrazowe i naukowe tego miejsca. Występuje tutaj reliktowa roślinność naskalna i zabytki archeologiczne. Skały zbudowane są z białych wapieni krynoidowych i czerwonych wapieni bulastych poprzetykanych ceglastoczerwonymi marglami. Występują w nich 2 groty oraz 9–metrowej długości Jaskinia Obłazowa. W rezerwacie występuje bogata flora. Naliczono tutaj 105 gatunków roślin wapieniolubnych i liczne gatunki górskie, w tym aż 10 gatunków alpejskich, które przybyły tutaj z Tatr z wodami Białki. Okolice rezerwatu są atrakcyjne dla turystów i wczasowiczów. W pobliżu znajdują się inne jeszcze wapienne skały (Skałki Dursztyńskie, Cisowa Skała). Białka to jedna z najczystszych i najzimniejszych rzek w Polsce, podczas upałów daje ochłodę, a jej kamieniska są wykorzystywane jako plaża. Z wierzchołka Kramnicy i Obłazowej widać całą okolicę od Jeziora Czorsztyńskiego po Tatry. Skały te są atrakcyjne dla wspinaczy skałkowych. Jest tu około 30 dróg wspinaczkowych o różnym stopniu trudności: od 30 m wysokości w ścianie Kramnicy (ringi, spity, stanowiska z dwóch punktów połączonych łańcuchami ze stalowym karabinkiem zakręcanym) po krótsze i słabiej ubezpieczone w Obłazowej. Na terenie rezerwatu kręcono niektóre sceny do filmów Janosik, Trzecia granica oraz Karol. Człowiek, który został papieżem.

DĘBNO (19 km.)

Wieś w Polsce położona nad Dunajcem. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa nowosądeckiego. Położona jest w południowej Małopolsce w regionie geograficznym Kotlina Nowotarska i historyczno-etnograficznym Spisz. Pierwsze zachowane wzmianki o wsi pochodzą z XIII wieku. Główną atrakcją miejscowości jest XV-wieczny gotycki kościół drewniany pw. św. Michała Archanioła wpisany na listę światowego dziedzictwa kulturalnego UNESCO. Miejscowość znajduje się na małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej.

 

Najważniejszy zabytek:

- Kościół św. Michała Archanioła To gotycki, drewniany kościół parafialny w Dębnie Podhalańskim w powiecie nowotarskim, wpisany wraz z innymi drewnianymi kościołami południowej Małopolski na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Pierwszy kościół w Dębnie wzniesiono prawdopodobnie w XIII wieku. Obecny kościół wybudowany został w II połowie XV w na miejscu starszej świątyni. Z tego okresu pochodzą nawa i prezbiterium. Jest to świątynia orientowana o konstrukcji zrębowej. Jest jednym z najlepiej zachowanych gotyckich drewnianych kościołów i jednocześnie jednym z najbardziej znanych polskich zabytków w kraju i zagranicą (otrzymał jako jedyny drewniany kościół nominację w konkursie siedmiu cudów Polski), wyróżnia się sylwetką (praktycznie niezmienioną od czasów budowy) – wkomponowaną w krajobraz i wyjątkowo cennym ruchomym wyposażeniem, a także unikatową polichromią patronową pochodząca z około 1500 roku, najstarszą, w całości zachowaną w Europie, wykonaną na drewnie. Niewątpliwie jest to najlepiej zachowana tego rodzaju polichromia w Polsce. Jest wykonana w 33 kolorach i zawiera aż 77 motywów w 12 układach. Najczęstsze to ornamenty roślinne i geometryczne. Występują także wątki figuralne i zwierzęta, wśród nich głównie jelenie. Szablony były wielokrotnie używane w różnych obiektach, te prawdopodobnie, ze względu na ich świecki charakter w dworach szlacheckich i magnackich. Uwagę zwraca wizerunek orła jagiellońskiego nad belką tęczową. Wieżę z pochyłymi ścianami, silnie zwężającymi się ku górze, wzniesiono w konstrukcji słupowo-ramowej, z izbicą, w 1601 r. Dziś jest to jedna z najstarszych konstrukcji tego typu w Polsce, sądzi się, że starsza jest tylko wieża kościoła w Binarowej. Dachy kościoła, zadaszenia i ściany wieży oraz jej hełm podbite są gontem, ściany izbicy wieży oszalowane zostały deskami z ozdobnie wyrzynaną koronką u dołu. We wnętrzu znajdują się cenne zabytki rzeźby i malarstwa gotyckiego. Według dawnej klasyfikacji świątynię zaliczano do zabytków klasy zerowej. W 2003 roku cały obiekt wraz z innymi drewnianymi kościołami południowej Małopolski i Podkarpacia został zapisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO, znajduje się też na szlaku architektury drewnianej województwa małopolskiego (Trasa III - Region Podhalańsko-Pieniński).

W serialu Janosik (1973) w kościele w Dębnie główny bohater brał ślub z Maryną. Jednak widzom pokazano aż trzy kościoły – inny, kiedy młodzi do niego wchodzili (kaplica na Polanie Chochołowskiej), kościół w Dębnie – gdzie odbywała się cała ceremonia i jeszcze inny, gdy z niego wychodzili. Kościół dwukrotnie w latach 1996 i 1998 znalazł się na liście World Monuments Watch jako jeden ze stu cennych zabytków na świecie zagrożonych zniszczeniem.

FRYDMAN (16 km.)

Wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Łapsze Niżne. Położona jest w regionie geograficznym Kotlina Nowotarska i historycznoetnograficznym Spisz, w miejscu gdzie rzeka Białka wpada do Zbiornika Czorsztyńskiego[1]. Jedna z najbardziej atrakcyjnych wsi Podtatrza w Polsce, pochodzi z przełomu XIII i XIV wieku. Frydman otrzymał status miasteczka od XVII w. – posiadał własną pieczęć miejską, choć faktycznie była wsią targowo-rzemieślniczą. Osada miała kształt prostokąta z placem pośrodku. 6 lipca 1957 r. we wsi wybuchł groźny pożar, w którym spłonęły 23 domy mieszkalne wraz z zabudowaniami gospodarczymi w starej części Frydmana, położonej koło kościoła[2]. Frydman położony jest w Kotlinie Nowotarskiej, pomiędzy Pieninami Spiskimi a Gorcami. Przy brzegu Jeziora Czorsztyńskiego – zbiornika retencyjnego, znajduje się przystań, gdzie można wypożyczyć łódki, rowerki wodne itp. W pobliżu miejsca gdzie Białka wpada do Jeziora Czorsztyńskiego (zwanego także Morzem Pienińskim) jest pole kempingowe, gdzie co roku przybywa wielu turystów. Bogactwo Frydmana tkwi nie tylko w zapierających dech w piersiach krajobrazach, ale przede wszystkim w tradycji i kulturze ludowej widocznych w gwarze spiskiej, pieśniach, stroju regionalnym, obrzędach i tradycyjnej kuchni.

 

Najważniejsze atrakcje:

- Kościół Św. Stanisława Jest najstarszym zabytkiem architektury sakralnej na terenie polskiego Spiszu i w ogóle po północnej stronie Tatr, pochodzący z przełomu XIII i XIV wieku. W bryle kościoła wyróżnić można prezbiterium, nawę, wieżę i dobudowaną od północnej strony kaplicę. Dominantę stanowi wieża, widoczna z wielu okolicznych wzgórz. Piękne jest jej zwieńczenie, czyli renesansowa attyka w formie tzw. jaskółczego ogona. Ozdobą wieży jest również zegar z zabytkowym mechanizmem. Pod nim, a także na trzech pozostałych ścianach wieży, dostrzec można drewniane kroksztyny. To pozostałość po tzw. hurdycji, czyli ganeczku strażniczym, który spłonął pod koniec XVIII wieku. Mury kościoła wzmocnione są skarpami. Światło do wnętrza świątyni wpada przez ostrołukowe, gotyckie okna, zdobione maswerkami. Od północnej strony, oprócz kaplicy przylega do kościoła zakrystia. W jej wschodniej ścianie znajduje się niewielkie, romańskie w kształcie okienko. Również z tego mniej więcej okresu pochodzi bardzo ciekawy architektoniczny detal. To kamienna rzeźba przedstawiająca męską głowę. Widoczna ona jest w narożniku pod okapem, od strony kaplicy. Do wnętrza świątyni warto wejść przez południową kruchtę. Natrafimy wtedy na wczesnogotycki portal wejściowy, który wprowadzi nas do nawy kościoła. Wewnątrz króluje późny barok. Tylko w prezbiterium zachowało się gotyckie sklepienie krzyżowo-żebrowe. Kolebkowe sklepienie nawy pochodzi z okresu baroku. Wystrój to efekt prac prowadzonych pod koniec XVIII wieku. Zwraca uwagę ołtarz główny ze sceną zabójstwa Św. Stanisława. Boczne ołtarze to również bogactwo form i złoconych zdobień. Bardzo pięknie i bogato wyposażona jest kaplica Matki Boskiej Karmelitańskiej, dobudowana na planie ośmioboku w 1764 roku. Jej fundatorem jest ksiądz Michał Lorenc, zmarły w 1769 roku i spoczywający pod posadzką kaplicy. Zwraca uwagę centralnie usytuowany, dwustronny ołtarz. Nad nim, na stropie złocona scena koronacji Matki Boskiej.

- Piwnice Winne Dwa podziemne piętra, a na każdym trzy tonące w ciemności 100-metrowe korytarze. Piwnice winne we Frydmanie to jedne z najlepiej ukrytych (nie tylko ze względu na położenie) atrakcji Małopolski. W wybudowanych w 1820 r. piwnicach właściciele wsi Frydman - z węgierskiego rodu Horwathów - przechowywali niegdyś rzędy beczek z winem. Choć wino dawno tu już nie leżakuje, podziemne lochy o szerokości 7 m, wysokie na 4 m do dziś robią wrażenie. Wejścia bronią z dwóch stron ośmioboczne, kamienne budowle, nazywane przez miejscowych kaplicami. Dziś używana jest tylko jedna z nich, przebywanie w drugiej, ze względu na jej słaby stan techniczny, może być niebezpieczne. Schodząc, trzeba uważać, by nie poślizgnąć się na wyżłobionych przez lata dębowych stopniach. Górny poziom rozświetlają drobne promienie światła wpadające przez wykute w ścianach małe otwory. Niżej panuje kompletna ciemność (niezbędna jest latarka). Na beczkowym sklepieniu dostrzec można drobne stalaktyty. Piwnice wykorzystywano do początku XX w. Potem węgierscy właściciele sprzedali swe dobra, które następnie kilkakrotnie przechodziły z rąk do rąk. Działki z podziemnymi tunelami nabyła w końcu rodzina Prelichów. Od lat piwnice są nieużywane, przez pewien czas składowano tu jedynie ziemniaki.

- Kasztel - dwór obronny Frydmański dwór obronny, zwany też nader często kasztelem, powstał pod koniec XVI wieku. Fundatorem i budowniczym był Jerzy Horvath, ówczesny węgierski władca tych ziem. Kasztel służyć mu miał jako letnia rezydencja. W późniejszych okresach nie restaurowany obiekt niszczał. Wspaniały renesansowy charakter budowli został zatracony w wyniku nieprzemyślanej przebudowy z początku XX wieku. Wtedy to kasa zapomogowa z Kieżmarku odebrała za długi kasztel Aladarowi Salamonowi i wystawiła na sprzedaż. Nabył go ksiądz Józef Noworolski. Właśnie w wyniku przeprowadzonej przez niego przebudowy, zniszczona została renesansowa attyka oraz portal wejściowy. Kasztel, mimo wszystkich niefortunnych przekształceń stanowi jeden z ciekawszych tego typu obiektów w Polsce. Zbudowany zasadniczo na planie prostokąta, choć burzą ten schemat nieco dwie tylne, narożne pseudobaszty. Od frontu z kolei, narożniki zdobią wykusze. Dziś dwór jest własnością prywatną krewnych księdza Noworolskiego

FALSZTYN (12 km.)

Falsztyn znajduje się w regionie geograficznym Kotlina Nowotarska i na północnych stokach Pienin Spiskich oraz w regionie historyczno-etnograficznym Spisz. Od północy i zachodu otoczony jest wapiennymi skałami. Został założony prawdopodobnie w XV wieku przez osadników niemieckich, o czym świadczy nazwa wsi, pochodząca od niem. Falkenstein, później Falkstein ("Sokoli Kamień"). 1589 Falsztyn należał od dóbr zamku niedzickiego. W 1589 istniejący tu folwark został sprzedany przez Olbrachta Łaskiego Jerzemu Horvathowi. Do 1931 w Falsztynie utrzymała się pańszczyzna. Badania archeologiczne świadczą, że w średniowieczu we wsi istniało opactwo, prawdopodobnie zburzone przez husytów.

 

Największa atrakcja:

- Rezerwat Zielone Skałki Znajduje się w pobliżu wsi Falsztyn i Niedzicy, w Pieninach Spiskich. Jest to pasmo skalne nad brzegiem Jeziora Czorsztyńskiego zbudowane ze skał wapiennych. Do Zbiornika Czorsztyńskiego Zielone Skały opadają stromymi urwiskami o wysokości 80–100 m. Jest to jedyny fragment Pienin Spiskich włączony w obszar Pienińskiego Parku Narodowego. Urwiska skalne można podziwiać w czasie rejsu statkiem wycieczkowym Żeglugi Czorsztyńskiej. Dojazd do rezerwatu od wsi Falsztyn.

ŁOPUSZNA (16 km.)

Miejscowość położona jest w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej nad Dunajcem, u podnóża Gorców. Jej zabudowa ciągnie się wzdłuż potoku Łopuszanka w głąb Gorców. Niektóre jej osiedla, jak np. Zarębek Wyżni i Koszary Łopuszańskie, położone są wysoko na zboczach Gorców, odosobnione od reszty wsi. Atrakcyjne położenie miejscowości i baza noclegowa sprawiają, że jest ona dobrą bazą wypadową do zwiedzania Gorców. Wychodzą stąd 2 szlaki turystyczne:

Łopuszna – Zarębek Wyżni – Bukowina Waksmundzka – Polana Świderowa – Długie Młaki – Turbacz. 3.45 h, ↓ 2.35 h

Łopuszna – obok Pucołowskiego Stawku – polana Zielenica. Czas przejścia około 2:20, ↓ 1:45 h, różnica wzniesień 490 m. Łopuszna znajduje się na małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej. Z miejscowości rozciągają się doskonałe widoki na Tatry i to nie tylko z wysoko położonego Zarębku Wyżniego, ale również z osiedli w dolinie Łopuszanki.

 

Najważniejsze atrakcje:

- Kościół Świętej Trójcy i św. Antoniego Opata Drewniany, późnogotycki kościół parafialny obrządku rzymskokatolickiego. Według tradycji (niczym nie potwierdzonej) kościół w Łopusznej miał powstać w 1240 r. Powstanie pierwszej świątyni należy jednak wiązać najprawdopodobniej z lokacją wsi w 1364 r. Pierwszy kościół zbudowano więc gdzieś w ostatniej tercji XIV w. Istniał już z pewnością w 1400 r. Kościół był fundacją rycerską. Szlachecki patronat nad nim utrzymywał się do 1608 r., później był wymieniany jako królewski. Gdy w 1577 r. zabrakło w kościele plebana, nieobsadzoną parafię zniesiono w 1596 r., włączając ją do sąsiedniego Ostrowska. Restytuowano ją dopiero w 1792 r. Obecny kościół, zapewne drugi z kolei, został wybudowany w ostatniej dekadzie XV w. Konsekrowany był w 1504 r. W XVII w. dostawiono wieżę. Kilkakrotnie remontowany i przebudowywany. Ostatnie remonty zasadniczo ingerujący w szczegóły architektoniczne świątyni miały miejsce w 1932 r. oraz po powodzi w latach 1934-35. Kościół jest budowlą późnogotycką, orientowaną, trójdzielną, jednonawową. Ściany zostały oszalowane. Kościół otoczony jest drewnianym ogrodzeniem z bramką nawiązującą do stylu zakopiańskiego.

- Dwór Tetmajerów Dwór w Łopusznej to dawna siedziba szlacheckich patriotycznych rodzin Lisickich, Tetmajerów i Lgockich. Dzieje folwarku w Łopusznej sięgają XVI wieku. Dwór powstał dużo później; wybudował go ok. 1790 r. Romuald Lisicki, konfederat barski. We dworze urządzona jest kuchnia. Można także obejrzeć wystawę poświęconą wsi Łopuszna, historii dworu, jego mieszkańcom oraz gościom. Obok dworu stoi mały zabytkowy budynek mieszkalny zwany "gackiem (mieszkał w nim inny poeta romantyczny "szkoły ukraińskiej", Bohdan Zaleski, pseudonim "Gacek"), natomiast w ogrodzie widoczne są ocalałe piwnice domku-lamusa, w którym mieszkał Seweryn Goszczyński. Poza ogrodzeniem zabudowań dworskich, przy drodze do Łopusznej, stoi drewniana chałupa, przeniesiona tutaj ze wsi. Dom Klamerusów urządzono głównie eksponatami zakupionymi we wsi. Dom składa się z kilku dobrze wyposażonych pomieszczeń: sieni, kuchni zwanej izbecką, "dużej izby" oraz pomieszczeń gospodarczych: strychu i komory, przybudowanej z tyłu domu.

- Izba Pamięci księdza Tischnera w Łopusznej Jedną z osób nierozerwalnie związanych z Łopuszną był ksiądz profesor Józef Tischner, filozof i humanista, autor miedzy innymi słynnej „Historii filozofii po góralsku”, w której filozoficzne dysputy włożył w usta mówiących gwarą górali. Jego związki z podgorczańską wsią sięgają wczesnego dzieciństwa. Choć na świat przyszedł w Starym Sączu to mieszkał w Łopusznej właśnie, gdzie jego ojciec był dyrektorem szkoły. Wracał tu także bardzo często będąc już księdzem i profesorem. Na polanie Szumalowej pod Turbaczem w połowie lat siedemdziesiątych zbudował niewielka bacówkę, w której spędzał wakacje oraz czas wolny. Powstawały tu szkice jego wykładów i książek. Przy okazji dużo wędrował po Gorcach a jeżeli tyko obowiązki pozwalały uczestniczył w mszach w Kaplicy Papieskiej pod Turbaczem. Z czasem przeniósł się do Łopusznej, gdzie często odprawiał msze i głosił kazania w miejscowym kościele. Tutaj też został pochowany na parafialnym cmentarzu. Aby upamiętnić życie księdza Tischnera i jego związki z Gorcami i samą Łopuszną w 2004 roku otwarto we wsi Izbę Jego Pamięci nazywaną Tischnerówką. Gromadzi ona pamiątki po księdzu profesorze, rękopisy, książki i fotografie. Druga część zbiorów to filmy dokumentalne oraz nagrania audycji radiowych i telewizyjnych z jego udziałem udostępnianych do odsłuchu na specjalnych stanowiskach. Tischnerówką opiekuje się miejscowy Ośrodek Kultury. Udostępniana jest zwiedzającym za drobna opłatą.

- Stadnina Koni Stadnina jest położona w pięknym miejscu obok dworu Tetmajerów w Łopusznej w starych stajniach dworskich. Do dyspozycji przyjeżdżających mamy wierzchowce rasy Małopolskiej oraz doświadczoną kadrę instruktorską, o wysokich kwalifikacjach Proponujemy naukę jazdy dla początkujących na maneżu, a dla zaawansowanych krajobrazowe przejażdżki po okolicznych szlakach turystycznych. Na terenie stadniny organizowane są zawody w powożeniu i w skokach przez przeszkody, przy okazji których można wziąć udział w piknikach. Stadnina dysponuje miejscami hotelowymi dla koni oraz wybiegami i pastwiskami o powierzchni 8 ha.

Ośrodek Zarybieniowy i Wylęgarnia Ryb Łososiowatych Wylęgarnia ryb łososiowatych w Łopusznej to jedna z najstarszych tego typu hodowli w naszym kraju. Położony u podnóża Gorców ośrodek zasilany jest wodą źródlana spływającą prosto z gór. Bardzo dobra jakość wody oraz jej natlenienie sprawia, że gatunki łososiowate hodowane w Łopusznej takie jak pstrąg potokowy, lipień oraz głowacica świetnie się rozmnażają. Ośrodek Zarybieniowy w Łopusznej jako pierwszy w Polsce posiadał stado mateczne głowacicy i jako jedyny w Polsce posiada je po dziś dzień. Najstarsze głowacice w ośrodku maja już przeszło 13 lat i mierzą dobrze ponad metr. Łopuszna prowadzi także hodowlę selekta głowacicy którego na bieżąco włącza się w stare stado mateczne. Hodowla ryb w Łopusznej to na chwilę obecna jeden z najlepiej prosperujących ośrodków hodujących głowacicę w Europie. Mimo wielu wątpliwości w ostatnim czasie co do uznania głowacicy jako gatunek rodzimy w Polsce, mamy jeszcze trzy rzeki w których utrzymuje się stała populacja tych ryb. Dopóki istnieć będzie ośrodek w Łopusznej gdzie głowacica ma się bardzo dobrze i z powodzeniem się rozmnaża dopóty możemy być przynajmniej częściowo spokojni o jej występowanie w naszych rzekach.

KLUSZKOWCE (18 km.)

Historia Kluszkowiec sięga XIII wieku. Wieś zlokalizowana jest w dolinie potoku Kluszkowianka, w gorczańskim Paśmie Lubania. Kluszkowce już na początku XX wieku były popularną wioską letniskową, a od momentu powstania zbiornika czorsztyńskiego przeżywają prawdziwy najazd turystów. U wylotu Kluszkowianki powstało centrum sportów wodnych z przystanią dla jachtów i wypożyczalnią sprzętu wodnego. Zwolennicy jazdy na nartach spotykają się zimą na zboczach góry Wdżar wznoszącej się 767 m n.p.m. na których znajduje się Ośrodek Narciarski CzorsztynSki (stoki oświetlone, sztucznie naśnieżane, z krzesełkowym i orczykowymi wyciągami narciarskimi). Ciekawostką jest przeszłość góry – jest ona dajką andezytową, od 1870 roku istniał tu kamieniołom eksploatujący skałę plutoniczną – andezyt. Dziś góra Wdżar jest doskonałym punktem widokowym na Zbiornik Czorsztyński i okoliczne pasma górskie. Na górze Wdżar znajduje się jedyne w Polsce stanowisko paproci o nazwie rozrzutka, a w pobliżu rezerwat Modrzewie. Nad Zalewem Czorsztyńskim powstała Osada Turystyczna „Czorsztyn” czyli skansen drewnianych obiektów letniskowych z przełomu XIX i XX wieku, przeniesionych z dna obecnego zbiornika.

 

Najważniejsze atrakcje:

-Przystań PTŻ Na terenie ośrodka rekreacyjnego znajduje się wypożyczalnia sprzętu pływającego, która oferuje m.in.: wypożyczanie rowerków wodnych , wypożyczanie łódek, wypożyczanie kajaków. Na miejscu wieczorami organizowane są dyskoteki.

-Skansen (Osada Turystyczna) Obszar lokalizacji osady turystycznej obejmuje półwysep, o lokalnej nazwie "Stylchyn", w granicach wsi Kluszkowce, otoczony Jeziorem Czorsztyńskim. Posiada on wybitne walory krajobrazowe przez eksponowane i bogate panoramy widokowe, gratka dla oka turystów. Zamysł wybudowania obiektu jako rezerwatu architektury, powstał na początku lat 90-tych, w związku z budową zapory wodnej na Dunajcu. Postanowiono przenieść wybrane obiekty budownictwa ludowego i uzdrowiskowowillowego z terenów przeznaczonych pod przyszłe jezioro i przywrócić im pierwotną funkcję użytkową, zachowując ich bryłę i formę. Założono, że utworzona placówka turystyczna będzie ośrodkiem samo finansującym się. Na terenie o powierzchni ponad 17ha, została założona osada turystyczna, w której zgromadzono 20 pięknych, historycznych obiektów architektury drewnianej (willi i zagród) oraz zespół kamiennych piwniczek pochodzących ze wsi zalanych obecnie przez wody jeziora. W budynkach tych prowadzone są prace modernizacyjne mające na celu przystosowanie ich do funkcji pensjonatów, restauracji, gabinetów odnowy biologicznej, winiarni, wystaw i sklepów z rękodziełem i potrawami regionalnymi.

- Wdżar (766, 767 m) Szczyt w paśmie łączącym Lubań z Pieninami, pomiędzy przełęczami Drzyślawa i Snozka, na granicy miejscowości Kluszkowce i Krośnica. W naukowo opracowanej regionalizacji Polski według Jerzego Kondrackiego Wdżar należy do Pienin, znajduje się w ich północnej strefie przejściowej[2]. Przez niektórych geografów jednak zaliczany jest do Gorców, opisywany zaś jest zarówno w przewodnikach turystycznych o Pieninach, jak i Gorcach. Ponieważ nazwa góry jest nieco trudna do wymówienia spotyka się wiele jej form: Wzor, Wżar, Wżary, Żar, Zdżar, Zżar, a na mapie z 1861 występuje pod nazwą Wzory. Częściowo bezleśna, wyrazista kopuła stanowi charakterystyczny element krajobrazu. Wdżar jest szczególnie interesujący z geologicznego punktu widzenia. Jest bowiem jednym z kilku miejsc w okolicy (oprócz np. gór Jarmuty i Bryjarki), gdzie można spotkać magmową skałę wulkaniczną – andezyt. Ze względu na wyjątkową budowę geologiczną Wdżar jest przedmiotem szczegółowych badań naukowych od ponad 100 lat. Na stokach Wdżaru znajdują się 3 nieczynne kamieniołomy: Snozka (od strony północnej), Tylka i Lisi Łom (od strony północno-zachodniej). Nieco na południe od szczytu widać niewysokie, ostrokrawędziste baszty i stoły skalne, które są typową formą wietrzenia andezytu. Na dwóch skałkach (miejsce zaznaczone czerwoną farbą) znajdują się unikatowe anomalie magnetyczne. Dzięki andezytom na Wdżarze znajduje się jedyne w Polsce stanowisko rozrzutki brunatnej – paproci związanej wyłącznie z andezytowym podłożem. Jest też Wdżar jednym z oficjalnych startowisk paralotniarzy. Szczególnie nadaje się do lotów termicznych.

- Zjeżdżalnia Roler Coaster Tor saneczkowy typu alpen coaster jest najnowszą inwestycją firmy CZORSZTYN-SKI w rejonie góry Wdżar. Zjazd torem saneczkowym w Kluszkowcach - góra Wdżar. Kolejka górska w Kluszkowcach ma około 1000 metrów długości. Została wybudowana przez niemiecką firmę. Tego typu zjeżdżalni grawitacyjnych jest w Polsce kilka. W tym regionie, oprócz Kluszkowiec, w Szczawnicy i Zakopanem. Saneczki na kółkach mogą rozwinąć prędkość do 40 kilometrów na godzinę. Dwuosobowe pojazdy wyposażone są w dwa hamulce. Jeden włącza się automatycznie, gdy przekroczona jest prędkość 40 kilometrów na godzinę. Drugi hamulec obsługiwany jest przez jadące osoby.

- Stacja narciarska Czorsztyn-Ski Położona jest na stokach góry Wdżar (767 m n.p.m.), leżącej w pasie przejściowym między Pieninami i Gorcami. Ciekawostkę stanowi fakt, iż wzniesienie ma charakter wulkaniczny. Kompleks narciarski stanowią cztery wyciągi, w tym krzesełko dwuosobowe o długości 550 m. Do dyspozycji narciarzy jest kilka tras o różnym stopniu trudności - od zielonych, przez niebieskie, po czerwoną - trudną. Dzięki temu Kluszkowce stały się popularnym miejscem wypadów grup narciarzy o mieszanym poziomie umiejętności. Wszystkie trasy są oświetlone, ratrakowane i sztucznie naśnieżane. Narciarze mogą skorzystać z wypożyczalni, serwisu i aż trzech punktów gastronomicznych. Na szczycie góry znajduje się taras widokowy. Obok kompleksu narciarskiego znajduje się zjeżdżalnia grawitacyjna, nazywana także torem saneczkowym. W pobliżu znajdują się także trasy biegowe.

CZORSZTYN (16 km.)

Wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Czorsztyn. Położona jest na wschodnim skraju Kotliny Orawsko-Nowotarskiej, na pograniczu Pienin i Gorców nad Zbiornikiem Czorsztyńskim. Obecny Czorsztyn był do momentu powstania zbiornika retencyjnego znany jako Czorsztyn Nadzamcze. Sama wieś Czorsztyn mieściła się u podnóża Zamku Czorsztyńskiego. Część Czorsztyna mieszcząca m.in. siedzibę władz gminy Czorsztyn, znajdowała się w bezpośrednim sąsiedztwie skrzyżowania znajdującego się ok. 1,5 km od wsi Czorsztyn, w kierunku Nowego Targu. Okolica podhalańska posiada wyraźnie wyodrębnioną autentyczną i żywą kulturę lokalną, na którą składa się folklor góralski; m.in. gwara podhalańska, będąca dobrze rozpoznawalna w Polsce. Charakterystyka folkloru widoczna jest dodatkowo w kuchni, rękodziele ludowym, a także muzyce, tańcu i oryginalnym stroju podhalańskim.

 

Najważniejsza atrakcja:

- Ruiny Zamku Czorsztyn Około roku 1350 zabiegający o bezpieczeństwo granicy z Węgrami Kazimierz Wielki wystawił murowany zamek. W następnych stuleciach zamek był ośrodkiem władzy królewskiej i siedzibą mianowanych dożywotnio starostów. Dawne kroniki wspominają przejazdy i pobyty monarchów. Kilka razy był oblegany. W 1598 roku zdobył go i ograbił Olbracht Łaski. W 1651 bronił się tu Kostka Napierski, który wzniecił na Podhalu chłopską rebelię. Około roku 1795 spłonął od uderzenia pioruna. W XIX wieku był już tylko malowniczą ruiną. Dawne dobra królewskie przejął rząd austriacki i w roku 1819 wystawił na licytacji. W posiadanie Czorsztyna i kilku sąsiednich wsi weszła rodzina Drohojowskich. Za czasów Drohojowskich powstał zamysł odbudowy zamku. Zadanie to podjął w roku 1992 Pieniński Park Narodowy przystępując do remontu konserwatorskiego. Trasa zwiedzania wiedzie z dziedzińca zamku dolnego, okolonego resztkami murów obwodowych, przez sień Baszty Baranowskiego do pomieszczeń zamku średniego. Z zamku średniego, po obejrzeniu kilku reliktów archeologicznych, XVI-wieczną klatką schodową turyści przechodzą na zamek górny. Otwiera się wspaniały widok na Jezioro Czorsztyńskie, zamknięte wałem zapory. Na prawo od zapory bieleje zamek Niedzicki i osiedle Niedzica-Zamek. Horyzont zamykają Pieniny Spiskie i Tatry. Z tarasu schodzi się do wyporządkowanych i częściowo zrekonstruowanych pomieszczeń piwnicznych. Urządzono tu ekspozycję muzealną (plansze omawiają historię Czorsztyna i zapory) oraz stylową kawiarnię, gdzie latem często przygrywa góralski zespół z Kluszkowiec.

KROŚCIENKO NAD DUNAJCEM (25 km.)

Krościenko to piękna miejscowość położona w malowniczych Pieninach. Kotlina, w której znajduje się miejscowość, otoczona jest pasmami gór Pienin, Gorców oraz Beskidu Sądeckiego. Płyną tu rzeki Dunajec i Krośnica. Pobliskie tereny zaliczane są do najciekawszych i najpiękniejszych zakątków Polski. W sposób niepowtarzalny łączą się tutaj elementy przyrodnicze, kulturowe oraz ślady ciekawej historii. Krościenko nad Dunajcem od wschodu graniczy z miastem Szczawnica, od strony południowej i zachodniej z gminą Czorsztyn, od strony północnej z gminą Łącko i gminą Ochotnica Dolna. Ta malowniczo położona gmina, przecięta wstęgą Dunajca, otoczona unikalną przyrodą Pienin, stanowi doskonałą bazę dla turystyki górskiej, pieszej, rowerowej, konnej, kajakowej, uprawiania wędkarstwa itd. Szlaki turystyczne z Krościenka prowadzą m.in. na Trzy Korony, Sokolicę, Prehybę, Marszałek, Lubań czy Turbacz. W Krościenku kończy się spływ łodziami flisackimi przez Przełom Dunajca, który pozwala przeżyć niezapomnianą podróż przez ten unikatowy zakątek Pienin, będący osobliwością krajobrazową na skalę międzynarodową.

 

Najważniejsze atrakcje:

- Wody mineralne W Krościenku nad Dunajcem znajdują się dwa źródła wody mineralnej, tzw. szczawy - "Stefan" i "Michalina". W 1827 roku źródła zostały zagospodarowane, zbudowano obok nich niewielkie łazienki wraz zakładem leczniczym. Wodę ujęto w drewniane ocembrowanie i zaczęto i zaczęto wywozić do aptek w Krakowie i Lwowie. W tym czasie pojawili się także też pierwsi kuracjusze. Niestety w Krościenku nad Dunajcem nie było dane przerodzić się w uzdrowisko, odkryte tu źródła mineralne miały bowiem zbyt małą wydajność. W 1859 roku szczegółową analizę chemiczną zdrojów przeprowadził Aleksandrowicz, w tym samym roku odwiedził w tym celu Krościenko dr Józef Dietl, wielki znawca wód mineralnych. W 1862 roku Komisja Balneologiczna nadało Krościenku oficjalny status zdrojowiska, a w 1934 roku Krościenko otrzymało status Uzdrowiska Krajowego. Tak w pierwszym jak i drugim przypadku za tymi sukcesami nie poszły dalsze inwestycje. "Stefan" orazi "Michalina" - to główne zdroje w Krościenku nad Dunajcem wypływające u podnóży Stajkowej Góry. Szczawa wodorowęglanowo-chlorkowo-sodowo-jodkowa - 8,2 g składników stałych na litr. Duża zawartość wolnego dwutlenku węgla. Dojście: z rynku w stronę mostu na Dunajcu, ulicą Zdrojową w stronę pola namiotowego, tu w prawo w ulicę Polną. Stąd cały czas prosto.

 

- Kościół Wszystkich Świętych Kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych jest jednym z najcenniejszych zabytków Krościenka. Budowę kościoła rozpoczęto w XIV w. - z tego czasu pochodzi m.in. prezbiterium kościoła, z gotyckim sklepieniem krzyżowym. Natomiast kamienną nawę wzniesiono w roku 1546. Kościół przebudowano w XVII wieku nadając mu cechy barokowe. Na północnej ścianie prezbiterium znajdują się fragmenty niezwykle cennej XIV-wiecznej polichromii przedstawiającej sceny z życia św. Barbary. Kolejny fragment polichromii, przy ołtarzu głównym, datowany jest na 1490 rok i przedstawia scenę Ukrzyżowania. Z kolei na ścianach nawy głównej przedstawiono inne sceny biblijne, począwszy od Zwiastowania, aż po Wniebowzięcie. Autorem malowideł jest Jakub Korab z Nowego Targu. Większość malowideł powstała w 1589 r. Warta uwagi jest też gotycka chrzcielnica z piaskowca z wyrytą datą 1493, ufundowana przez króla Jana Olbrachta. W świątyni znajdują się również trzy barokowe ołtarze.

 

- Zabytkowa zabudowa W pobliżu rynku kilka starych drewnianych domów mieszczańskich (XIX w.).W dzielnicy Zawodzie przy ul. Zdrojowej stoi kilkanaście drewnianych budynków, które powstały w związku z działalnością uzdrowiska. Najciekawsze z zachowanych budynków wzniesiono w latach w latach 30. XX w. Są to obiekty przeważnie piętrowe, konstrukcji zrębowej, często częściowo potynkowane lub oszalowane, dwutraktowe, z pomieszczeniami mieszkalnymi w poddaszach. Wyróżnia je bogata dekoracja snycerska ganków i balkonów wspartych na słupach. Dużą grupę obiektów stanowią domy typu wiejskiego, przedmiejskiego lub małomiasteczkowego wzniesione w 2 połowie XIX lub na początku XX w. Budynki ustawione są do ulicy szczytowo, parterowe, o jednotraktowych układach wnętrz, nakryte dachami dwuspadowymi lub przyczółkowymi z wydatnymi okapami nadwieszonymi nad ścianami.

 

- Park linowy Park linowy w Krościenku jest niezwykle rozbudowany. Oferuje atrakcje zarówno dla dorosłych jak i dla dzieci – 36 przeszkód linowych usytuowanych na drzewach. Ich łączna długość wynosi 5000 metrów. W parku znajduje się także 14 przeszkód dla dzieci, których długość wynosi 100 metrów. Trasy linowe różnią się między sobą długością, wysokością oraz poziomem trudności. Każdy może tutaj znaleźć coś dla siebie.

 

- Kaplica upamiętniająca epidemię dżumy Na obrzeżach Krościenka rozsiane są liczne kapliczki wotywne. Jedną z nich jest kamienna kaplica św. Rocha z lat 1710-1723 na tzw. Ptaszkowej Górce (dziś ul. Trzech Koron). Jest to najstarsza kapliczka mszalna w okolicy. Wzniesiono ją na pamiątkę wielkiej epidemii dżumy w 1710 roku. We wnętrzu warto zobaczyć rokokowy ołtarz z końca XVIII w., z wizerunkami Rocha (1865), Sebastiana i Wawrzyńca, a także rzeźbami przedstawiającymi św. Dominika i św. Franciszka.

 

- Cmentarz samobójców Zapewne niewielu turystów wie, że wędrując czerwonym szlakiem z Krościenka na Dzwonkówkę (983 m n.p.m.) mija się porośnięty drzewami dawny cmentarz samobójców. Od dawien dawna zwłoki ludzi, którzy targnęli się na swoje życie, nie mogły być grzebane na poświęconej ziemi cmentarzy zarządzanych przez Kościół. Na południu Polski samobójców chowano na rozstajach dróg, daleko poza wsią, często w leśnej gęstwinie. Takie wyrzucenie poza nawias społeczności oznaczało brak akceptacji, a wręcz potępienie dla nieszczęśnika, który chciał odebrać sobie życie. Na cmentarzu potępionych pod Dzwonkówką ciała grzebano do końca XIX w. Wspomnienie o tym zachowało się w opowieściach najstarszych mieszkańców Krościenka.

SZCZAWNICA (28 km.)

Szczawnica to miasto. Położone w Beskidach Zachodnich, nad potokiem Grajcarkiem. Szczawnica leży w dolinie potoku Grajcarka, który jest prawym dopływem Dunajca. Większa część zabudowy i terenów miasta znajduje się w obrębie Beskidu Sądeckiego, natomiast za doliną potoku Grajcarka wznoszą się już Pieniny. Zabudowa miasta zlokalizowana jest między Pieninami a pasmem Radziejowej (Beskid Sądecki). Pierwsze wzmianki o Szczawnicy pochodzą z 1413 roku, choć osady na tym terenie istniały już wcześniej. W 1828 r. Szczawnicę nabyli Stefan i Józefina Szalayowie, po śmierci Stefana Szalaya uzdrowisko przejął w 1839 r. syn Józef Szalay. To właśnie on jest uważany za twórcę uzdrowiska. W 1876 zapisał uzdrowisko krakowskiej Akademii Umiejętności. W 1909 r. od Akademii uzdrowisko kupił hr. Adam Stadnicki, po II wojnie światowej nastąpiło upaństwowienie zdrojowiska. Historia polskiego kajakarstwa górskiego, rozpoczęła się w Szczawnicy, powołaniem w 1934 roku Pienińskiej Sekcji Kajakowej w klubie sportowym Wisła Szczawnica, założonym w 1933 roku przez dr Artura Karola Wernera i Czesława Winiarskiego. Klub, obecnie pod nazwą KS Pieniny w Szczawnicy, wykształcił wielu wybitnych zawodników, którzy zdobywali medale na Mistrzostwach Świata, Europy i Polski oraz na olimpiadach.

 

Najważniejsze atrakcje:

- Zaskalnik Wodospad Zaskalnik umiejscowiony jest w Paśmie Radziejowej (południowo-zachodnia część), na Sopotnickim Potoku. Administracyjnie wodospad znajduje się na osiedlu Sewerynówka w Szczawnicy i ma wysokość ponad 5 metrów. Składają się na niego dwie kaskady.

 

-Promenada Spacerowa Promenada spacerowa ma długość niespełna 2 kilometrów i wiedzie od stacji kolejki na Palenicę, wzdłuż potoku Grajcarek i łączy się ze ścieżką prowadzącą na Słowację. Idąc promenadą można skorzystać z ławeczek i tarasów widokowych.

 

- Muzeum Pienińskie im. J. Szalaya Muzeum znajduje się przy placu Dietla i umiejscowione jest w budynku dawnego Pałacu. Jest ono filią sądeckiego Muzeum Okręgowego. Od 1957 członkowie Pienińskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników Kultury i Sztuki Góralskiej rozpoczęli realizację projektu, którego uwieńczeniem było otwarcie ekspozycji, na której zgromadzono eksponaty, które związane są z etnologią lokalnej ziemi (m.in. stroje pienińskich górali, narzędzia i sprzęty używane w gospodarstwach, egzemplarze sztuki ludowej). Wizyta w muzeum jest doskonałą okazją do poznania historii Szczawnicy oraz ciekawą alternatywą, jeśli pogoda nie sprzyja pieszym czy rowerowym wędrówkom.

 

- Uzdrowisko Szczawnica Dysponuje 12 źródłami wód mineralnych. Wody te to szczawy wodorowęglanowe, sodowe, jodkowe i bromkowe bogate w sole mineralne i liczne mikroelementy. Szczególnie polecane są przy schorzeniach dróg oddechowych, nieżytach żołądka, zaparciach, skazie moczowej, miażdżycy tętnic, z wysokim poziomem cholesterolu oraz przy osteoporozie. Wody szczawnickie najlepiej spożywać w pijalniach, można je również zakupić w specjalnych opakowaniach w dobrych sklepach. Do najbardziej znanych wód mineralnych Szczawnicy zaliczyć można:

Woda "Stefan" - zalecana szczególnie w schorzeniach dróg oddechowych, nie zalecana jednak przy nadkwasocie żołądka. Źródło to jest znane od 1822 roku. Nazwa pochodzi od imienia męża Józefiny Stefana Szalaya. Szczawa wodorowęglanowo - chlorkowo - sodowo - jodkowa. Zawiera 9,2 g składników stałych na litr.

Woda "Józefina" - wskazana jest przy nieżytach gardła i nosa, stanach zapalnych, astmie, rozedmie płuc, skazie moczanowej i otyłości. Jest to najstarszy zdrój szczawnicki znany już przed 1810 rokiem (w tymże roku dokonano jego pierwszego rozbioru chemicznego) jako źródło Główne. Nazwa obecna funkcjonuje od 1828 roku, pochodzi od imienia ówczesnej właścicielki zdrojów Józefiny Szalayowej. Szczawa wodorowęglanowo - chlorkowo - sodowa. Zawiera 4,4 g składników stałych na litr.

Woda "Magdalena" - zalecana przy schorzeniach dróg żółciowych i przy zaparciach. Zdrój ten został odkryty w 1939 roku przez gości szczawnickich, nazwana imieniem kuracjuszki - Magdaleny Kownackiej z Ponikwy. Szczawa wodorowęglanowo - chlorkowo - sodowo - jodkowa. Litr wody zawiera 27 g składników stałych, 1838 mg wolnego dwutlenku węgla oraz 7,81 mg jodu.

Woda "Jan" - zalecana jest w schorzeniach dróg oddechowych i nadkwasocie żołądka, używana jest też do kąpieli mineralnych i produkcji wody stołowej Szczawniczanka. To źródło odkryte zostało w 1869 roku. Szczawa wodorowęglanowo - chlorkowo -sodowa, zawierająca 4,3 g składników stałych na litr i 1840 mg wolnego dwutlenku węgla.

Woda "Szymon" - zalecana przede wszystkim przy niedokrwistości u rekonwalescentów, używana również do kąpieli. Zdrój odkryty w 1840 roku. Szczawa wodorowęglanowo - chlorkowo - sodowo - wapienna z zawartością 3,2 g składników stałych na litr oraz 1632 mg wolnego dwutlenku węgla.

Woda "Wanda" - polecana przy podagrze i przy alergiach. Powstałe w 1867 roku źródło w miejscu dwóch starych zdrojów Anieli i Heleny. Szczawa wodorowęglanowo-chlorkowo-sodowojodowa o zawartości 9,5 g na litr składników stałych, 2055 mg wolnego dwutlenku węgla oraz 2,11 mg jodu.

Woda "Pitoniakówka" - Zalecana przy chorobach układu trawienia. Zdrój odwiercony w 1952 roku wykonany w 1967 roku na dnie prowizorycznego ujęcia źródła (źródło podwójne), zrekonstruowany w 1973 roku. Mineralizacja wody przewyższa źródło Magdalena (3,9 g składników stałych na litr), rekordowa jest również zawartość wolnego dwutlenku węgla (2290 mg na litr). Woda posiada wysoką zwartość węglanów kwaśnych i chlorków.

Woda "Helena" - polecana przy chorobach wrzodowych żołądka i dwunastnicy. Kurację pitną ze zdrojów Magdaleny i Jana przeprowadza się w pijalni "Magdalena", ze zdrojów Stefan i Józefina w starej pijalni przy placu Dietla. Wody ze źródeł Szymon, Wanda i Pitoniakówka, są źródłami ogólnodostępnymi i można je czerpać odpowiednio przy zejściu do kolejki krzesełkowej na Palenicę, w Parku Dolnym nad kaplicą i przy ul. Skotnickiej za garażami.

- Palenica Jedną z niewątpliwych atrakcji miasta Szczawnicy jest czteroosobowa wyprzęgana kolej krzesełkowa na Palenicę, usytuowana w centrum miasta, nieopodal dworca PKS i przystani kończącej Spływ Dunajcem, zjazd z ulicy Głównej. Przy dolnej stacji znajduje się parking dla samochodów i autokarów. Po kilku minutach jazdy komfortową koleją można znaleźć się na szczycie Palenicy (722 m n. p. m.), skąd rozpościerają się najpiękniejsze widoki na Pieniny z Trzema Koronami i Sokolicą, a przy dobrej pogodzie widzimy Tatry. Palenica stanowi świetny punkt wypadowy dla wędrówek pieszych i rowerowych, barwnymi - zwłaszcza w okresie jesiennym - szlakami pienińskimi. Prowadzą stąd wyznaczone szlaki górskie m in. na najwyższy szczyt Pienin Wysoką, oraz do Szczawnicy Niżnej na Sokolicę i Trzy Korony. Palenica to wspaniałe miejsce do spędzenia wolnego czasu na rodzinnych piknikach. Osoby lubiące aktywny wypoczynek mogą również skorzystać z wypożyczalni rowerów i odbyć miła przejażdżkę specjalnie wyznaczonym szlakiem rowerowym prowadzącym do granicy ze Słowacja. Stacja górna kolei posiada zaplecze gastronomiczne z miejscami widokowymi co będzie dopełnieniem relaksu. Przy dolnej stacji znajduje się również budynek PKL.

SZLACHTOWA (30 km.)

Szlachtowa to wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie miejsko-wiejskiej Szczawnica, nad rzeką Grajcarek, dopływem Dunajca. 1 stycznia 2008 wieś została wyłączona spod administracji miasta Szczawnicy (w związku ze zmianą rodzaju gminy z miejskiego na miejsko-wiejski) z równoczesnym uzyskaniem statusu wsi. Dawna wieś łemkowska położona na terytorium Beskidu Sądeckiego, w dolinach Sielskiego Potoku i Grajcarka. Jest najbardziej wysuniętą na zachód wsią w Polsce, zamieszkałą niegdyś przez autochtoniczną ludność ruską. Dawniej tereny te określano jako Ruś Szlachtowska.

 

Najważniejszy zabytek:

- Cerkiew Pozostałością po jej dawnych mieszkańcach wysiedlonych podczas akcji Wisła na ziemie zachodnie jest znajdująca się w północnej części wsi murowana cerkiew pod wezwaniem Opieki Matki Bożej. Cerkiew, służąca obecnie jako kościół katolicki została wzniesiona na przełomie XIX i XX wieku według projektu Jana Grabowskiego na miejscu wcześniejszej budowli. Zbudowano ją na planie krzyża greckiego (równoramiennego) z kopułami opartymi na wysokich tamburach nad przecięciem ramion oraz nad prezbiterium i przedsionkiem. Sprawia to, że świątynia prezentuje się wyjątkowo monumentalnie i sprawia wrażenie zbyt wielkiej dla wąskiej doliny śródgórskiej. Wewnątrz cerkwi zachowała się polichromia figuralna z 1919 roku wykonana przez malarzy z tak zwanej Szkoły Lwowskiej. Przedstawia ona najważniejsze sceny z Nowego Testamentu. Prezbiterium od nawy oddzielone jest kompletnym ikonostasem, w którym obrazy namalowane zostały na płótnie a nie jak każe tradycja cerkiewna na desce. Przedstawione na nich postacie dodatkowo ubrane są w typowe stroje polskie. Za ikonostasem, w prezbiterium znajduje się ołtarz główny z pochodzącym z połowy XIX wieku tabernakulum w kształcie świątyni. Przed wejściem do cerkwi stoi kamienna dzwonnica parawanowa wbudowana w ogrodzenie kościelne.

JAWORKI (32 km.)

Jaworki to wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie miejsko-wiejskiej Szczawnica. 1 stycznia 2008 wieś została wyłączona spod administracji miasta Szczawnicy (w związku ze zmianą rodzaju gminy z miejskiego na miejsko-wiejski) z równoczesnym uzyskaniem statusu wsi. Również 1 stycznia 2008 z miasta Szczawnicy wyłączono dawne wsie Biała Woda i Czarna Woda, które przyłączono do nowo powstałej wsi Jaworki, nadając im status części wsi. Wieś leży w dolinie Grajcarka u podnóża Małych Pienin na obszarze historycznie określanym jako Ruś Szlachtowska.

 

Najważniejsze atrakcje:

- Biała Woda Jest to jeden z najładniejszych wąwozów Pienin – piękne skały wapienne, turnie, potok Biała Woda oraz unikatowa roślinność to największe walory Rezerwatu. Znakomicie nadaje się do spacerów i jest doskonale przygotowany turystycznie - wygodna droga (zamknięta dla ruchu pojazdów), ławeczki, mostki, tablice informacyjne. Jest to również trasa dla turystyki rowerowej. Przed II Wojną Światową Biała Woda zamieszkana była przez Łemków, którzy utrzymywali się z wypasu zwierząt, uprawy roli i drobnego rzemiosła. Po II wojnie światowej w ramach akcji „Wisła” w 1947 r. wysiedlono Rusinów, a zabudowania zniszczono. Widoczne są jeszcze na terenie rezerwatu resztki fundamentów i zdziczałe drzewka owocowe.

- Wąwóz Homole Głęboki (do 120 m) i stosunkowo wąski kanion o bardzo stromych ścianach biegnący wzdłuż potoku Kamionek tworzącego liczne malownicze kaskady. Piękne widoki i atrakcje przyrodnicze sprawiają, że Wąwóz Homole jest najpopularniejszym miejscem wycieczek turystycznych w Jaworkach.

- Zaskalskie-Bodnarówka Rezerwat znajduje się w dolinie Skalskiego Potoku uchodzącego do Grajcarka w Jaworkach oraz na zboczach zalesionej góry Skalskie. Atrakcją Rezerwatu są piękne skały wapienne porośnięte unikatową roślinnością.

- Wysokie Skałki Znajduje się na granicy ze Słowacją, na wysokości 900-1050 m n.p.m. Rezerwat ma ogromne walory krajobrazowe. Z nagiego wierzchołka Wysokich Skałek (Wysokiej – 1025 m n.p.m.) rozciągają się przepiękne widoki na Pasmo Radziejowej, Babią Górę, Tatry i Pieniny. Od wschodniej strony wierzchołka Wysokiej urwiste wapienne skały o do 20 m.

LUDZMIERZ (27 km.)

Ludźmierz to wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Nowy Targ. Położona jest w południowej Małopolsce w regionie geograficznym Kotlina Nowotarska i historyczno-etnograficznym Podhale. Ludźmierz jest najstarszą wsią na Podhalu, położoną ok. 2 km od Nowego Targu i ok. 85 km na południe od Krakowa. W roku 1234 w Ludźmierzu rozpoczęła się budowa kościoła. Cystersi z Jędrzejowa otrzymali z rąk Teodora Gryfity ziemię zwaną Ludźmierz i w 1238 roku zakończyli budowę kościoła. Cystersi zostali w Ludźmierzu aż do roku 1824. W 1333 roku wieś została osadzona na prawie magdeburskim. Zasadźca wsi, niejaki Mikołaj Kuznich, otrzymał prawo wykarczowania lasów leżących nad rzeką Lepietnicą oraz po obu brzegach Czarnego Dunajca i Rogoźnika. Lokowana wieś miała obejmować 16 łanów frankońskich. We wsi miała być wybudowana karczma, jatki mięsne, piekarnia, zakład szewski oraz młyn – wszystkie miały stanowić uposażenie sołtysa. W okresie zaborów Ludźmierz wraz z Krauszowem i Rogoźnikiem stanowił odrębne dominium. W 1811 roku grunty ludźmierskie były podzielone na 9 ról kmiecych, 1 rolę kościelną, 1 rolę pańską i 4 zagrody. Role kmiece nosiły nazwy: Waloszowa, Klejowa, Krasoniowa, Siutowa, Jachymowa, Czajowa, Glistowa, Handzlowa, Parcicowa lub Górzowa. W Ludźmierzu urodził się poeta Kazimierz Przerwa-Tetmajer.

 

Najważniejsza atrakcja:

- Sanktuarium Maryjne Kościół i parafia Wniebowzięcia NMP w Ludźmierzu są najstarszymi na Podhalu. Wisław, bp krakowski, zezwala wojewodzie krakowskiemu Teodorowi Gryficie wznieść świątynię ku czci Matki Boskiej (1234). Był to czas rozbicia dzielnicowego w Polsce. Książę krakowski i śląski, Henryk Brodaty, nadaje swemu zwolennikowi, Teodorowi Gryficie, przywilej osadzania kolonistów niemieckich w lasach nad rzekami: Ostrowianka, Biały i Czarny Dunajec, Rogoźnik, Lepietnica oraz w okolicach Szczyrzyca. 

 

W latach 1234-45 istnieje w Ludźmierzu klasztor Cystersów. Najazd Tatarów i stałe zagrożenie ze strony zbójców oraz ciągłe powodzie skłaniają zakon do przeniesienia klasztoru do Szczyrzyca (1245). Niemniej jednak parafią ludźmierską kierują Cystersi aż do XIX wieku (1824). Z kolei parafię Ludźmierz przejmuje diecezja tarnowska, a potem krakowska (1881). Istnienie kościoła parafialnego w Ludźmierzu w XV wieku potwierdza historyk Jan Długosz. Akta wizytacji Biskupich - poczynając od 1566 roku - precyzują dokładnie:

 

W Ludźmierzu istnieje kościół parafialny Wniebowzięcia NMP. Prawo patronatu posiada opat cysterski, w którego imieniu kieruje parafią jeden z zakonników, za zgodą biskupa krakowskiego. Kościół drewniany, modrzewiowy, gontem kryty, został ufundowany przez Teodora Gryfitę, wojewodę krakowskiego. Posiada on trzy ołtarze. Rocznicę poświęcenia kościoła obchodzi się w niedzielę po Wielkanocy. W latach 1869-77 powstaje w Ludźmierzu - na miejscu rozebranego modrzewiowego - nowy, murowany, neogotycki kościół istniejący do dziś. Do niego przeniesiono rokokowy ołtarz wielki z łaskami słynącą od wieków figurą MB Ludźmierskiej.

BIAŁKA TATRZAŃSKA (12 km.)

To wieś podhalańska w południowej Polsce położona w gminie Bukowina Tatrzańska, nad Białką oraz w ciągu drogi krajowej nr 49. Jest to miejscowość letniskowa, posiadająca koleje linowe, wyciągi narciarskie, jak również baseny termalne. Długość wsi to ponad 8 km. Od wczesnego dzieciństwa w Białce Tatrzańskiej mieszkała znana poetka Hanka Nowobielska (właściwe nazwisko Janina Fiutowska). Białka Tatrzańska pod względem infrastruktury turystycznej jest jedną z najatrakcyjniejszych miejscowości górskich (szczególnie zimą). Zdarza się, że w okresie zimowym liczba turystów przewyższała liczbę mieszkańców nawet trzykrotnie. Górska rzeka Białka nadaje się do uprawiania sportów ekstremalnych m.in. kajakarstwa górskiego i spływów pontonowych. Okoliczne wzgórza wykorzystywane są także przez paralotniarzy.

 

Najważniejsze atrakcje:

- Termy Bania Położony w atrakcyjnym rejonie Podhala kompleks obejmuje baseny termalne, funkcje aquaparkowe, saunarium oraz Instytut Wellness & SPA. Unikatowe, zaawansowane technologicznie rozwiązania gwarantują użytkownikom wysoki komfort, wartościowy wypoczynek oraz możliwość aktywnej rozrywki. Obiekt swoim charakterem nawiązuje do regionalnej tradycji. Góralski folklor skonfrontowany został tutaj z nowoczesnością – zastosowanymi technologiami, rozwiązaniami architektonicznymi oraz luksusowymi formami wypoczynku odpowiadającymi światowym standardom.

- Ośrodek Narciarski Kotelnica Białczańska Ośrodek Narciarski Kotelnica Białczańska Sp. z o.o. to nowa inwestycja uruchomiona i działająca od 8 grudnia 2001 r.

Ośrodek dysponuje 4 wyciągami:

• nowa kolej linowa 6 os. o długości 1350m i różnicy wzniesień 200m,
• kolej linowa 3 os. o dł. 1380m i różnicy wzniesień 210m,
• kolej linowa 4 os. o dł. 800m i różnicy wzniesień 170m,
• 2 wyciągi narciarskie orczykowe o dł. 690m każdy i różnicy wzniesień 155m,

Nartostrady zostały tak wytyczone aby mogli korzystać z nich narciarze i snowboardziści posiadający różne umiejętności jazdy.

Do dyspozycji 4 trasy narciarskie:

• wzdłuż i pod koleją linową, dł. 1400m
• 3 trasy prowadzące do wyciągów orczykowych, pierwsza z nich obok wyciągów trudna, posiadająca homologacje FIS, dwie pozostałe łagodne
• nartostrada prowadząca do ośrodka narciarskiego "Bania"

- Kościółek pw. św. Szymona i Judy Tadeusza. Wart obejrzenia jest zabytkowy drewniany kościółek pw. św. Szymona i Judy Tadeusza, który należy do Szlaku Architektury Drewnianej. Został on wybudowany około 1700 roku przez Jędrzeja Topora i Jana Chlipalskiego. Kościółek, podobnie jak okoliczne świątynie drewniane pokryty jest gontem, składa się z prezbiterium, nawy oraz wieży z nadwieszaną izbicą i hełmem. Wnętrze jest barokowe i barokowo-klasycystyczne.

 

BUKOWINA TATRZAŃSKA (19 km.) 

To wieś podhalańska w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim, w gminie Bukowina Tatrzańska. Bukowina Tatrzańska leży na wysokości od 860 do ponad 1000 m n.p.m. (według innych źródeł 850–960 m n.p.m.) i jest położona na Pogórzu Spisko-Gubałowskim. Wieś posiada także 4 nazwane części miejscowości: Bieńkowski Wierch, Olczański Wierch, Olszówka, Wierch Kurucowy. Obecnie duży ośrodek turystyczno-wypoczynkowy.

 

Najważniejsze atrakcje:

- Rodzinna Stacja Narciarska RUSIŃ-SKI To miejsce, gdzie na narty może przyjechać cała rodzina i skąd rozciąga się wspaniały widok na Tatry. Zakopane oddalone jest zaledwie o 17 km, a więc góry są na wyciągnięcie ręki. W latach 2011 i 2012 to właśnie RUSIŃ-SKI wybrana została Najlepszą Stacją Narciarską Małopolski w plebiscycie organizowanym m.in. przez Województwo Małopolskie, Małopolską Organizację Turystyczną i TVP Kraków.

W ofercie stacji narciarskiej:

• czteroosobowa kolej krzesełkowa
• dwa wyciągi orczykowe
• babylift (wyciąg dla najmłodszych)
• tor do snowtubingu (zjazdy na oponkach)
• trasy o zróżnicowanym stopniu trudności
• restauracja regionalna

- Termy Bukovina To centrum rozrywki dla całej rodziny. Ośrodek uzdrowiskowy i rehabilitacyjny. Na inwestycję przeznaczono działkę o powierzchni 4 ha i umiejscowiono ją w zacisznej okolicy otoczonej lasami z pięknymi widokami. Inwestycja robi ogromne wrażenie i jest jedną z największych w tej części Europy. Obiekty termalne obejmą 20 basenów. Temperatura wody w basenach utrzymuje się w granicach 28-36°C. Przewidziano szereg atrakcji dla dzieci i młodzieży, między innymi zjeżdżalnię, oraz specjalne pływalnie dla najmłodszych.

 

- Dom Ludowy Jest jedną z najsłynniejszych oraz największych budowli drewnianych w kraju! Pełni funkcję materialnego oraz duchowego centrum miasteczka, a jej powstanie datuje się na lata 1923 – 1928.

- Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa Powstał w latach 1887 – 1900 dzięki zaangażowaniu miejscowego górala Jędrzeja. Przyjezdni mogą podziwiać piękne wnętrze, które również „wyszło spod jego rąk”. Pod koniec wieku XX budynkowi groziła rozbiórka. Po wielu staraniach w 1994 r. wpisano go do rejestru zabytków, co pozwoliło ocalić kościół

ZAKOPANE (33 km.)

Jest to miasto i gmina w województwie małopolskim, siedziba powiatu tatrzańskiego. Zakopane jest największym ośrodkiem miejskim w bezpośrednim otoczeniu Tatr, dużym ośrodkiem sportów zimowych, od dawna nazywane nieformalnie zimową stolicą Polski. W granicach administracyjnych miasta znajduje się także znaczna część Tatrzańskiego Parku Narodowego (od Doliny Suchej Wody do Doliny Małej Łąki). Miasto położone jest u stóp Tatr, w Rowie Podtatrzańskim (Kotlina Zakopiańska).

 

Najważniejsze atrakcje Zakopanego i okolic:

- KOLEJKA NA KASPROWY WIERCH Działa od 1936 roku, szczyt Kasprowego Wierchu zdobywa w 12 minut. Bardzo popularna jest zarówno zimą, ze względu na najlepsze w Polsce stoki narciarskie, jak i latem. Z Kasprowego Wierchu można ruszyć na spacer w dół do Zakopanego.

- MUZEUM STYLU ZAKOPIAŃSKIEGO W WILLI KOLIBA Willa Koliba to pierwszy dom w stylu zakopiańskim zbudowany według projektu Stanisława Witkiewicza. We wnętrzu można zobaczyć meble i zastawy stołowe w stylu zakopiańskim, który spopularyzował na Podhalu i ujął w teoretyczne „ramy” pod koniec XIX w. Stanisław Witkiewicz.

- GUBAŁÓWKA Miejsce niezwykle popularne ze względu na łatwą dostępność (na szczyt wjeżdżamy kolejką linowo-terenową) i niesamowite widoki. Ze szczytu roztacza się panorama na Zakopane i górujące nad nim Tatry. Bez trudu dostrzeżemy Giewont i Kasprowy Wierch, a przy dobrej pogodzie również najwyższe szczyty Tatr Wysokich.

- GIEWONT (1894m n.p.m.) to najpopularniejszy szczyt obok Kasprowego Wierchu w Tatrach, przypominający od strony Zakopanego leżącego na plecach rycerza. W skład masywu Giewontu wchodzą trzy szczyty - najwyższy z 15-metrowym żelaznym krzyżem (niebezpieczny w czasie burzy) zwany Wielkim Giewontem, Długi Giewont oddzielony od szczytu głównego przełęczą (Szczerba 1823m n.p.m.) oraz Mały Giewont (1728 m n.p.m.). Ten pozornie łatwy do zdobycia szczyt należy do najbardziej niebezpiecznych w Tatrach.

- KRUPÓWKI Najsłynniejszy deptak stolicy Tatr. Każdy turysta odwiedzający Zakopane czuje się zobowiązany przespacerować się tą kilometrową aleją, wpatrując się w górujący nad miastem Giewont. Warto pamiętać aby podczas spaceru tą magiczna ulicą, odwiedzić neogotycki, mroczny, wypełniony figurkami i malowidłami kościół Świętej Rodziny a także Muzeum Tatrzańskie.

- Sanktuarium na Krzeptówkach Jednym z miejsc, które z pewnością warto w Zakopanem zobaczyć jest Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej na Krzeptówkach, oddalone około 4 km od centrum. Powstało jako wotum dziękczynne za uratowanie życia Ojca Świętego Jana Pawła II po zamachu na Jego osobę 13 maja 1981 roku.

- TEATR WITKACEGO Założony 25 lat temu w miejscu dawnych spotkań młodopolskiej bohemy. Twórcy wskrzeszają dawną tradycję Zakopanego, na początku XX w. tętniącego życiem artystycznym.

- MUZEUM TATRZAŃ SKIE IM. TYTUSA CHAŁUBIŃSKIEGO Jedno z najstarszych muzeów regionalnych w Polsce. Ekspozycję podzielono na trzy części: historyczną, etnograficzną i przyrodniczą. Wizyta pomaga uzmysłowić sobie, jak mocno wszystkie te sfery są w Tatrach wzajemnie powiązane.

- AQUAPARK ZAKOPANE Przez cały rok gości, zarówno tych aktywnie spędzających czas, jak i poszukujących relaksu z widokiem na Giewont i Tatry Zachodnie. Poza basenami olimpijskimi i rekreacyjnymi jest też strefa rodzinna z atrakcjami dla dzieci, a także sauny, hydromasaże, kręgielnie i fitness club.

- PARKI LINOWE Zakopane oferuje aż trzy wyjątkowe parki linowe, pełne licznych atrakcji dla aktywnych. Mosty, kładki, belki, huśtawki, siatki... To wszystko oczywiście z pełnym zabezpieczeniem i po przeszkoleniu przez profesjonalistów.

- WIELKA KROKIEW Skocznia narciarska robi wrażenie nie tylko podczas zawodów. Rozgrywane tu są konkursy Pucharu Świata. Latem, jeśli nie odbywają się tu żadne zawody, można wspiąć się na górę i wyobrazić sobie, co czują skoczkowie na moment przed startem.

- MORSKIE OKO; Jednym z najchętniej odwiedzanych miejsc w okolicach Zakopanego jest Morskie Oko. To największe jezioro w Tatrach leży w Dolinie Rybiego Potoku w odległości około 25 km od Zakopanego. Samochodem lub busem można dojechać do Palenicy Białczańskiej, pozostałe 8 km trzeba pokonać pieszo lub dorożką (zimą saniami). Miejsce to zawdzięcza swoją popularność niesamowitym widokom, jakie rozciągają się na Tatry Wysokie i szczyt Rysy. 

SŁOWACJA

- Czerwony Klasztor (15 km.) Jest to jedna z najsłynniejszych budowli sakralnych usytuowanych w Pieninach. Jego budowę nakazano magistrowi Kokoszowi Berzeviczemu jako zasądzone zadośćuczynienie za popełnione morderstwo. Aby odkupić swoje winy miał on wznieść 6 klasztorów i zamówić 4000 mszy za spokój duszy zmarłego. Budowa klasztoru (zwanego początkowo Lechnickim) rozpoczęta została w 1330 roku. Klasztor choć znajdował się na terenie Węgier cieszył się opieką Polski – zwłaszcza donacjami królowej Jadwigi oraz Kazimierza Wielkiego. Otrzymał on m.in. prawo do połowu ryb na obu brzegach Dunajca, młyn na polskiej stronie oraz kontyngent soli z Wieliczki. Początkowo zabudowania klasztoru wykonane były z drewna. W 1360 roku zostały jednak zastąpione przez budynki ceglane oraz kamienne, wzniesione zgodnie z zasadami stylu gotyckiego. W XIV wieku Czerwony Klasztor składał się z jednonawowego kościoła z dwiema kaplicami bocznymi oraz zabudowań zarówno o charakterze klasztornym jak i gospodarczym. Nazwa klasztoru nie jest tajemnicą. Pochodzi ona od koloru nieotynkowanych początkowo ścian, które wykonane były pierwotnie z czerwonej cegły. To właśnie dzięki nim ta ciekawa budowla sakralna przeszła do historii jako „Czerwony Klasztor”.

 

 

- Jaskinia Bielska (30 km.)

Narodowy pomnik przyrody znajdujący się w Tatrach Bielskich na Słowacji, na północnym stoku Kobylego Wierchu (Kobylí vrch), w administracyjnych granicach miasta Wysokie Tatry. Położona jest w Narodowym Rezerwacie Przyrody na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego. Leśna droga do Jaskini Bielskiej prowadzi z gminy Kotlina Tatrzańska, kilka kilometrów na północny-wschód od Tatrzańskiej Łomnicy. Do jej wejścia, znajdującego się 890 m n. p. m., można dotrzeć ścieżką z Tatrzańskiej Kotliny, pokonując różnicę poziomów 122 m. Na trasie, o długości około 1000 m, umieszczone są tablice edukacyjne. Dojście do jaskini zajmuje około 25 min. Okrężna trasa turystyczna ma długość 1370 m, przewyższenie 125 m. Na trasie jest 860 schodów. Zwiedzanie zajmuje około 70 minut. Temperatura powietrza waha się od 5 do 6,3°C. Jest ona jedną z najczęściej odwiedzanych udostępnionych jaskiń na Słowacji. Oprócz dziwacznych form skalnych jest znana dzięki bogactwu występowania kalcytowej sintrowej ornamentyki. Pomimo faktu, że zainteresowanie atrakcjami przyrodniczymi jaskini trwa od ponad 125 lat, okoliczności jej powstawania nie są do dziś w pełni wyjaśnione. Otwór na wysokości 972 m n.p.m. prowadzący do wnętrza jaskini był od dawna znany okolicznym mieszkańcom. Jednak wejść głębiej odważyli się dopiero w roku 1881 trzej mieszkańcy Białej Spiskiej (Spišská Belá): Juliusz Husz i Johann Britz z synem. W następnym roku jaskinię częściowo udostępniono zwiedzającym, a w roku 1896 oświetlono elektrycznie. Trwały też dalsze przeszukiwania jaskini, w wyniku czego odkryto wiele jej dodatkowych partii liczących w sumie 3641 m w poziomie i 160 m w pionie. Obecnie (2013) do zwiedzania dostępne jest 1135 m o przewyższeniu 125 m. Jaskinia jest udostępniona w sposób sztuczny, za pomocą poziomego przekopu, na wysokości 890 m n.p.m. Trasa jest oświetlona, powadzi betonowym chodnikiem i schodami z poręczami liczącymi ponad 800 stopni. W roku 1979 Jaskinia Bielska została uznana za chroniony zabytek przyrody. W jaskini żyje co najmniej 7 gatunków nietoperzy. Jaskinia Bielska słynie również z pięknych nacieków i malowniczych jeziorek.

 

 

- Zamek Lubowla i skansen w Starej Ľubovni (50 km.) Ponad miastem Stará Ľubovňa już od ponad 700 lat wznosi się majestatyczny zamek Ľubovňa. Został zbudowany na przełomie XIII i XIV w. W swojej historii był świadkiem wielu burzliwych epok i wydarzeń, które miały wpływ na dzieje nie tylko północnego Spisza ale także Węgier i Polski. Zamek miał za zadanie bronić granic Węgier oraz dróg handlowych w okolicy rzeki Poprad. Pozycję zamku potwierdzają wizyty królów. W marcu 1412 na zamku spotkali się król Węgier Zygmunt Luksemburski i polski król Władysław II Jagiełło, aby tu podpisali przymierze. Na jego mocy Zygmunt oddał polskiemu królowi zamek w Lubovni oraz 16 spisskich miast. Zamek stał się stolicą tych ziem, nazwanych spiskim starostwem. Zamek był wielokrotnie przebudowany. Po pożarze w 1533 r. został dokończony w stylu renesansowym. Największa przebudowa nastąpiła w epoce baroku, zamek zyskał wtedy wygląd podobny do dzisiejszego. Zamek w Lubovni miał duże znaczenie dla królestwa polskiego. Dowodem na to jest fakt, że w 1655 roku ukryte tu zostały polskie klejnoty koronacyjne. Z tej okazji zamek odwiedził polski król Jan Kazimierz. O jej ważności świadczy to, że opisał to Henryk Sienkiewicz w „Potopie“. Od 1825 zamek był prywatnym majątkiem rodziny Raiszovców. Następnymi prywatnymi właścicielami zamku była rodzina Zamoyskich. Zamek stał się siedzibą muzeum już w roku 1966, gdy po 10 latach istnienia muzeum z inicjatywy ówczesnego dyrektora Andreja Čepiššáka otwarto pierwszą ekspozycję na zamku. Do dziś jest to jeden z najważniejszych zabytków na Słowacji i jest stopniowo rekonstruowany. Nie mniej atrakcyjny jest skansen (Muzeum Architektury Ludowej), który znajduje się zaraz pod zamkiem. W latach 70-tych XX w. zaczęto budować pod zamkiem wioskę, która została udostępniona publiczności w roku 1985. Poszczególne domki w skansenie pokazują oprócz zwykłego życia też uroczyste rytuały jak narodziny dzieci, śluby czy śmierć. Wizyta w Lubovnianskim muzeum – zamku to możliwość poznania historii okolicy i życia zwykłych ludzi.